PIRAMIDY
Piramidy to monumentalne budowle służące jako grobowce władcy lub osoby prywatnej. Kształt piramidy stanowi najczęściej ostrosłup lub forma w ogólnych zarysach do niego zbliżona. Największe skupisko piramid znajduje się w Egipcie.
Jak sugerują archeolodzy a także liczne pisane dowody, piramidy egipskie były pomnikami zmarłych choć nie koniecznie grzebano w nich zmarłych faraonów. Jedną z głównych funkcji piramid było stworzenie domu dla duszy (Ka), która jak wierzyli starożytni Egipcjanie, żyje nadal po śmierci człowieka. Oprócz zmumifikowanego ciała faraona w grobowcu składane były liczne przedmioty codziennego użytku.
Do dziś piramidy stanowią pewnego rodzaju zagadką. Zadziwiają on niezwykle idealnymi proporcjami i ustawieniami względem stron świata oraz gwiazdozbiorów. Istnieją nawet teorie zakładające ingerencję cywilizacji pozaziemskich...
KTO I JAK BUDOWAŁ PIRAMIDY?
Budowa piramidy była niesłychanie wielkim i drogim przedsięwzięciem dlatego też przy jej budowie wymagano niezwykłych umiejętności i precyzji wielu tysięcy ludzi. Zatem oczywisty staje się fakt, iż do budowy piramid nie wykorzystywano niewolników. Piramidy budowane były przez chłopów ze względu na utrzymanie ciągłości praca. Prace chłopów nadzorowali wyspecjalizowani rzemieślnicy.
Przy budowie piramid uczestniczyli najlepsi ówcześni astronomowie, architekci, matematycy, kamieniarze i nadzorcy.
Jak podaje Herodot do budowy piramid angażowano ok. 100ty. robotników, a ich praca trwała trzy miesiące w roku. Dlaczego tylko trzy? Otóż w trakcie trzech miesięcy w roku Nil wylewa użyźniając ziemie, dlatego tez robotnicy nie mogli ich wówczas uprawiać. Egipt dysponował w tedy olbrzymimi zasobami siły roboczej. Dodatkowo Herodot pisze , że Wielką Piramidę wznoszono przez dwadzieścia lat, a ponadto dziesięć lat budowano jeszcze drogi do transportu materiałów, które były w pewnym stopniu już wykonane. Dokładniejszej obróbki kamieniarze dokonywali na miejscu.
Piramidy były budowane na planie kwadratu. Pierwszym elementem konstrukcji był rdzeń piramidy, następnie wciągano na rampach bloki które tworzyły lico.
Kamienne bloki były przeciągane na miejsce przez robotników po drewnianych rolkach pokrytych śliskim szlamem i usypanej z ziemi rampie, wiodącej w górę piramidy. Podczas przyciągania zdarzało się że blok przygniótł rękę lub nogę robotnika, kończyło się to wówczas amputacją danej kończyny.
Piramidy były wznoszone bez zastosowania jakichkolwiek maszyn, do ich budowy używano wyłącznie prostych narzędzi. Budowle były wznoszone od środka na zewnątrz i jednocześnie w górę. W ostatnim etapie całą budowlę oblicowywano, czyli obkładano płytami białego kamienia wapiennego.
Robotnicy biorący udział w budowie wierzyli, że ich praca zapewni im udział w życiu wiecznym faraona.
Herodot: "Dzieje"
"Zbudowano tę piramidę w taki sposób: w odstępach, które jedni schodami, drudzy stopniami nazywają. Po zrobieniu pierwszego odstępu dźwigali resztę kamieni w górę machinami, które sporządzili z krótkich drewien, unosząc głazy z ziemi na pierwszy rząd odstępów. Ilekroć kamień wydostał się na ten rząd, kładziono go na inną machinę, która stała na pierwszym rzędzie stopni, a z tego wyciągano go za pomocą innej machiny na drugi rząd. Ile bowiem było rzędów stopni, tyle było machin, albo też przenoszono te samą machinę, ponieważ była jedyna i łatwa do przeniesienia, na każdy szereg, ilekroć z niej kamień wyjęli. (...) Najwyższa część piramidy naprzód została ukończona, następnie wykonali przyległe do niej części, wreszcie wykończyli przyziemne i najniższe części".
Pliniusz Starszy: "Historia naturalna"
" Trzysta sześćdziesiąt tysięcy ludzi przez dwadzieścia lat podobno nad nią pracowało; trzy zaś zostały wzniesione w osiemdziesięciu ośmiu latach i czterech miesiącach. (...) Z nasuwających się kwestii najważniejsza jest ta, w jaki sposób na tak wielką wysokość wynoszono kamienie. Jedni twierdzą, że kładziono je na usypane w miarę wzrastania stosy saletry i soli, które po skończonej robocie rozpuszczono skierowawszy na nie prąd rzeki: inni że z cegieł glinianych zbudowano pomosty, a po skończonej pracy cegły rozdzielono na budowę domów prywatnych, co do wód Nilowych nie przypuszcza się żeby były w stanie je zalać, poziom rzeki mianowicie jest o wiele niższy. W większej piramidzie jest od wewnątrz studnia na 86 łokci: przypuszcza się, ze tam została spuszczona rzeka."
Diodor Sycylijczyk: "Bibliotheke"
"Opowiadają, że kamienie sprowadzano z Arabii z dużej odległości że budowa odbywała się za pomocą wałów, bowiem w owych czasach machin jeszcze nie wynaleziono. A co najdziwniejsze: chociaż wybudowano tu dzieła takiej wielkości i okolica składa się z samego tylko piasku, to nie pozostał tu żaden ślad ani z owego wału, ani z obrabiania kamieni, tak że powstaje wrażenie, jakby dzieło powstało nie stopniowo za sprawa rak ludzkich, lecz w jednej chwili , jakby przez jakiego boga na środek pustyni ustawione. Wprawdzie niektórzy Egipcjanie próbują dodawać cudowne rzeczy (wyjaśniając), jakoby wały te zbudowane były z soli i z saletry, i doprowadzone potem wody rzeki całkiem je rozpuściły i rozniosły bez dodatkowej pracy ludzkiej, ale w rzeczywistości sprawa wygląda tak, (że) tylko niezliczona rzesza rąk, które usypały owe wały, doprowadziła potem wszystko do poprzedniego stanu. Podobno bowiem, jak opowiadają, przy dziełach tych pracowało w pańszczyźnie 36 tysięcy ludzi i całą budowę zakończono w niecałe dwadzieścia lat."
EWOLUCJA PIRAMID
Mastaba (arab. – ława)
Grobowiec spotykany w starożytnym Egipcie, który składał się z dwóch głównych części:
a) murowanej części nadziemnej
b) podziemnej komory grobowej
Obie części były połączone ze sobą za pomocą pionowego szybu.
Budowla była jedno kondygnacyjna i miała nachylone ściany.
Mastaby wzorowana była na sypanych kopcach nagrobnych.
Od ok. XXXI wieku p.n.e. zaczęto stawią mastaby królom, w czasach Starego Państwa mastaby stały się grobami dostojników.
Piramida schodkowa
Charakteryzowała się szeregiem malejących, nakładających się na siebie mastab. Doskonałym przykładem takiej piramidy może być Piramida Dżosera (Dżesera) zbudowana w Sakkarze około 2650 p.n.e. przez budowniczego Imhotepa.
Piramida łamana
Jedyną taką piramidą zachowaną do dnia dzisiejszego jest piramida króla Snofru w Dahszur. Inne nazwy tej piramidy to Piramida: Południową, Romboidalną, Złamaną, Pochyłą, Stępioną, Zgiętą i Fałszywą.
Piramida właściwa (klasyczna)
Ostateczny i idealny kształt piramidy został osiągnęła piramida Cheopsa w Gizie, zaliczana do siedmiu cudów świata. Wzniesiona została prawdopodobnie wg projektu Hemona.
PIRAMIDY W POLSCE
w: Rapie, Łaziskach, Aleksandrowie Kujawskim, Karczewie, Rożnowie, Krynicy, Międzybrodziu oraz koło Sędziszowa Małopolskiego.
