Biografia Adama Mickiewicza

1. DZIECIŃSTWO I MŁODOŚĆ
Urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu na dawnych ziemiach litewskich. Wychował się w pobliskim Nowogródku, gdzie jego ojciec Mikołaj, zdeklasowany szlachcic, pracował jako obrońca sądowy. Na własne więc siły i umiejętności – nie zaś na szlacheckie pochodzenie czy też dziedziczenie majątki – mógł liczyć również Adam.

Po ukończeniu miejscowej, prowadzonej przez dominikanów szkoły (1815) udał się na studia filologiczno-historyczne do Wilna. Utrzymywał się ze stypendium, które po ukończeniu studiów (1819) musiał odpracować jako nauczyciel szkoły powiatowej w Kownie (1819 – 1823). W czasie studiów wpływ na kształtowanie się jego osobowości, poziomu wiedzy i poetyckiego talentu wywarli zwłaszcza profesorowie, jak filolog klasyczny Ernest Grodek, historyk i teoretyk literatury Leon Borowski oraz historyk Joachim Lelewel, J. i A. Śniadeccy.


2. FILOMANI I FILARECI
W roku 1817 wspólnie z najbliższymi przyjaciółmi Tomaszem Zanem, Janem Czeczotem, Józefem Jeżowskim, Ignacym Domeyko, J. Sobdewskim, Onufrym Pietraszkiewiczem i Franciszkiem Malewskim Mickiewicz założył Towarzystwo Filomatów (Miłośników Nauki), a następnie Towarzystwo Filaretów (Miłośników Cnoty). Stowarzyszenia te prowadząc zróżnicowane formy pracy samokształceniowej, miały na celu przygotowanie młodzieży do działalności w różnych dziedzinach życia narodu pozbawionego własnej państwowości. Pierwszym znaczącym doświadczeniem stał się, więc dla Mickiewicza udział w młodzieżowym "związku bratnim”, w którym zdobywał umiejętność kierowania tajną organizacją, pisania dokumentów programowych oraz posługiwania się literaturą i towarzyską zabawą w celach patriotyczno-wychowawczych. Literackim wyrazem tej atmosfery i doświadczeń stała się m.in. "Pieśń filaretów” (1820), a najogólniejszym programem ideowych: "Oda do młodości” (1820), "Hej, radością oczy błysną”.


3. NIESZCZĘŚLIWA MIŁOŚĆ / KONTAKT Z FOLKLOREM.
Drugim doświadczeniem młodzieńczym była nieszczęśliwa miłość do Marii z Wereszczaków, hrabiny Wawrzeńcowej Pettkonerowej. Na drodze do szczęścia kochanków stanęło zawarte w 1821 roku małżeństwo Puttkomerów. Zakochana w poecie Maria pozostała, więc jedynie Marylą, przedstawiającą w jego utworach romantyczny ideał miłości. Trzecim doświadczeniem Mickiewicza był kontakt z folklorem. Znajomość ludowych – polskich i białoruskich pieśni, baśni, podań i obrzędów przyszły poeta wyniósł już z rodzinnego domu, a następnie nieustannie je wzbogacał. W tych formach kultury dostrzegał wyraz narodowej tradycji oraz źródło inspiracji do tworzenia nowego typu poezji. Literackim owocem tej inspiracji stały się "Ballady i romanse” (1823). Rok opublikowania pierwszego tomu "Poezji” Mickiewicza (1822) przyjęto jako datę początku romantyzmu w Polsce.


4. WIĘZIENIE I ZESŁANIE
Po wykryciu w roku 1823 organizacji filomackich, władze carskie osadziły Mickiewicza w zamienianym na więzienie klasztorze bazylianów w Wilnie. Po powrocie skazano go jesienią 1824 roku, wraz z kolegami na osiedlenie się w głębi Rosji. Więzienie, proces i zesłanie – to kolejne etapy życiowych doświadczeń i charakterystyczne rysy romantycznej biografii poety. Wyjechał w październiku 1824 r.


MŁODOŚĆ c.d.
W 1819 r. po otrzymaniu absolutorium Mickiewicz musiał objąć stanowisko nauczyciela w szkole kowieńskiej, by odpracować pobrane stypendium. Ten okres był dla poety bardzo ciężki: nudziły go zajęcia lekcyjne, nużyło pisanie wyciągów podręcznikowych dla uczniów, nie dopisywało zdrowie, spotkały go w tym czasie także ciosy osobiste, a mianowicie śmierć matki oraz zamążpójście ukochanej Maryli, której rodzina nie przyjęła młodego nauczyciela i nieznanego jeszcze poety, jako kandydata do ręki posażnej panny. Dramat ten zostawił ślady w jego świadomości na całe życie i znalazł marny wyraz twórczości poetyckiej.


RODZEŃSTWO MICKIEWICZA:
Franciszek – 2 lata starszy
Aleksander – 3 lata młodszy
Jerzy – 6 lat młodszy
Antoni – zmarł w wieku 5 lat, 7 lat młodszy.

W okresie kowieńskim zakochał się także w Karolinie Kowalskiej. Ten słynny romans kowieński nie był pozbawiony szczegółów dość skandalicznych, wywołał niezadowolenie i uwagi krytyczne ze strony przyjaciół filomatów. Przyjaźnił się z wieloma filomatami, prowadził z nimi korespondencję. Jego przyjacielem był brat Maryli – Michał Wereszczak. Po pobycie w areszcie został wypuszczony za poręczeniem Lelewela. Po powrocie wyrokiem sądu został skazany na wyjazd do Petersburga, gdzie minister rosyjski miał "użyć ich do zajęć w szkole w oddalonych od Polski Guberniach". W 1812 r. umiera jego ojciec.

Twórczość Adama Mickiewicza

Rok powstania i tytuł utworu

1820 "Pieśń filaretów", "Oda do młodości"

1822 "Ballady i romanse", "Dziady cz. II i IV"

1826 "Sonety"

1828 "Grażyna", "Konrad Wallenrod"

1831 "Śmierć pułkownika", "Nocleg", "Reduta Ordona"

1832 "Do przyjaciół Moskali", "Dziady cz. III", "Ustęp", "Księgi narodu polskiego", "Księgi pielgrzymstwa polskiego"

1833 "Pan Tadeusz", "Zdania i uwagi"

1836 "Konfederaci barscy", "Jakub Jasiński"