Omów przyczyny występujących w Polsce różnych form patologii. Zwróć szczególną uwagę na aspekty prawne, polityczne, społeczne, ekonomiczne. Co wg Ciebie należałoby zrobić, żeby zmniejszyć rozmiary tego zjawiska? Wykorzystaj dane

Patologią ogólnie nazywamy nieprawidłowe zjawiska w życiu społecznym. Są to np nadużywanie alkoholu (alkoholizm), zażywanie narkotyków (narkomania), łamanie prawa (również coraz częściej przez nieletnich) i padanie ofiarą przestępstw, kłopoty z prawem kogoś bliskiego lub doświadczanie dyskryminacji ze względu na narodowość, wygląd, przekonania itp. W Polsce wynikają one często z doby transformacji, jaką nasz kraj przeszedł w latach 90tych. Wielu ludzi nie potrafiło się przystosować do szybkiego tempa zmian. Poza tym duża ilość zachować dewiacyjnych upowszechniła je, dzięki czemu jesteśmy teraz na nie obojętni i uważamy to za coś normalnego.
Bardzo poważnym problemem w naszym kraju jest alkoholizm. Picie alkoholu jest przyjęte jako normalne – zazwyczaj z różnych okazji a czasem i bez okazji. Wynika to z naszej mentalności, że gdy nadarzy się jakakolwiek okazja to należy to „oblać”. To się może szybko przerodzić w alkoholizm, czyli uzależnienie od alkoholu. Również coraz więcej i coraz młodsi nieletni sięgają po alkohol. Wynika to z jego ogólnej dostępności. Często dorośli nie zwracają na to uwagi. Dają ciche przyzwolenie na to, co się dzieje z ich dziećmi. Rząd dostrzega ten problem, dlatego akcyza na alkohol (specjalny podatek) jest często podnoszona. Wprowadzane są różne obostrzenia np. nie można sprzedawać alkoholu nieletnim. Jeśli chodzi o wpływ alkoholizmu na społeczeństwo to jest on bardzo duży. Alkoholik nie uczestniczy w życiu społecznym, często też niszczy psychicznie innych członków społeczeństwa, a szczególnie swoją najbliższą rodzinę. Chyba jedynym pozytywnym (dla rządu) aspektem wynikającym z dużej ilości spożycia alkoholu w naszym kraju jest to, że więcej pieniędzy z akcyzy idzie do rządu.
Następnym stającą się coraz bardziej poważną patologią w Polsce jest narkomania. Z tym wiążą się już przestępstwa związane z narkomanią takie jak rozprowadzanie i kupowanie narkotyków. Szczególnie popularne jest to wśród studentów i nieletnich, którzy będąc w wieku, kiedy człowiek się przeciw wszystkiemu buntuje próbują i tego, mimo że w naszym kraju posiadanie, zażywanie i rozprowadzanie narkotyków jest zakazane przez prawo. Jednak, jeśli chodzi o przestępstwa związane z narkomanią to od 1995 do 1998 nastąpił spadek o jeden punkt procentowy. Skutki narkomanii w społeczeństwie są podobne do skutków alkoholizmu, jednak narkomania jest o wiele silniejszym uzależnieniem, szybciej wyniszczającym oraz trudniejszym do wyleczenia. Również dla gospodarki kraju nie jest dobre istnienie tzw. „szarej strefy”, a narkotyki do niej należą, ponieważ osoby zajmujące się tym nie odprowadzają podatków, nie dają żadnych praw pracownikom itp.
Równie poważną patologią w naszym kraju jest popełnianie przestępstw oraz padanie ich ofiarą. Są to zabójstwa, uszkodzenia ciała, udział w bójce, gwałty, kradzieże itp. Duża ilość tych przestępstw popełnianych jest przez nieletnich. Wzrastał on między 1992 a 1998 rokiem natomiast w 1999 roku rozpoczął się powolny spadek. Np. udział nieletnich w kradzieżach rozbójniczych, rozbojach i wymuszeniach z 30,8% w 1998 roku spadł do 24,8%. Jednak cały czas jest to duża liczba – prawie jedna piąta tych przestępstw popełniana jest przez nieletnich. Kradzieże są najbardziej „popularnym” przestępstwem, ponieważ są słabo wykrywalne przesz policję, która skupia się na poważniejszych przestępstwach – takich jak np. zabójstwa. Ma to bardzo zły wpływ na społeczeństwo, ponieważ przestępcy czują się bezkarnie a ludzie nie mają poczucia bezpieczeństwa.
Polska zawsze była krajem tolerancyjnym. Jednak po wojnie zmieniło się to. W związku z holokaustem oraz nagonką władz komunistycznych na Żydów, Ukraińców i inne narodowości w naszym kraju, zmniejszyła się ilość obcokrajowców mieszkających na stałe w Polsce. Również, dlatego że nie znamy ich, inaczej wyglądają, często się ich boimy. Przez to utrwaliły się w naszym kraju pewne stereotypy – na przykład, że Rosjanin to pijak, Żyd jest skąpy, Murzyn to brudas, a Arab - terrorysta. Często widzi się na murach hasła rasistowskie (np. „white power”, „Polska cała, tylko biała”, „Żydzi do gazu”). Jednak myślę, że coraz więcej, szczególnie młodych ludzi przełamuje te stereotypy. Nastąpiła internalizacja, migracje między krajami są bardzo powszechne i dzięki temu możemy się „przyzwyczaić” do ludzi z innych kultur i o innym wyglądzie. Mimo to, ten problem cały czas istnieje. Ostatnio we Wrocławiu głośna była sprawa czarnoskórego DJ-a, który dźgnął nożem Polaków, ponieważ rzucali w jego stronę rasistowskie hasła i byli w stosunku do niego agresywni.
Moim zdaniem istnieje wiele form zapobiegania patologiom. Istnieją organizacje pozarządowe, kluby AA (anonimowych alkoholików) czy placówki odwykowe dla narkomanów. . Jednak powinny być prowadzone kampanie reklamowe propagujące te miejsca, po to żeby ludzie wiedzieli, że ktoś może im pomóc. Szczególnie powinno być to rozpowszechnione w grupach społecznych i miejscach najbardziej narażonych na patologie, – czyli wśród młodych ludzi (18-29lat) i w wielkich miastach (ponad 500tys.). Sposobem zapobiegania alkoholizmowi oraz narkomanii w społeczeństwie są wysokie akcyzy oraz wysokie kary dla przestępców związanych z narkomanią. Również media powinny wywierać presję na społeczeństwie, pokazując zły przykład człowieka-pijaka. Ponadto starsi powinni dawać przykład młodszym. Jeśli zaś chodzi o przestępstwa – sądy i policja powinny po prostu sprawniej działać. Również w Polsce istnieje problem przepełnionych więzień. Dlatego też często przestępcy pozostają na wolności. Powinien być sprawniejszy system więzień, może więźniowie powinni sami pracować na swoje utrzymanie. Natomiast w związku z dyskryminacją (szczególnie rasową) powinny być organizowane kampanie społeczne, spotkania z obcokrajowcami, żeby ludzie zobaczyli, że są oni tacy sami jak my. Również statystyki wskazują, że osoby praktykujące mniej narażone są na patologię. Może powinniśmy znaleźć sobie takie „zaplecze”, do którego moglibyśmy uciec w razie problemów, aby nie uciekać w alkohol czy narkotyki.
W naszym kraju zagrożenie patologiami jest duże (29 osób na 100 jest narażonych) jednak maleje, co pokazują statystyki. Jest coraz mniej więźniów (116 tys. w 1995r, a w 1998 109tys.), coraz mniejsza ilość zabójstw (4,8tys. w 1995r, w 1998 3,8 tys.), czy samobójstw (mężczyźni 24,3 tys. w 1995r, w 1998 24,1; kobiety w 1995r 4,7tys., w 1998 4,7tys.). Jednak jest cały czas wiele do zrobienia – zarówno przez społeczeństwo, rząd i media.

Bibliografia:
- Roczniki statystyczne 1996,1999, GUS
- J.Czapiński, T.Panek Diagnoza społeczna 2003. Warunki życia Polaków, WPiZ Warszawa 2003
- Roczniki statystyczne 1995, 1999 GUS