Polityczne konsekwencje rozpadu Jugosławii

Jest rok 1929 w miejsce Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (Chorwacji, Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Dalmacji, oraz Czarnogóry) Aleksander I tworzy Królestwo Jugosławii, którego stał się, bezwzględnym przywódcą. Aleksander I prowadzi politykę niemal despotyczną osłabiając prawa i wolności obywatelskie, co nie przysparza mu popularności, wręcz przeciwnie, wielu wrogów, w wyniku czego ginie w 1934 roku z rąk terrorystów. Władzę przejmuje Piotr II Karadziordziordziewić, w którego imieniu z powodu jego małoletniości rządzi Rada Regencyjna. Po 5 latach wybucha II wojna światowa 6 kwietnia 1941 roku III Rzesza atakuje Jugosławie, w wyniku czego, Chorwacja ogłasza niepodległość i staje się sojusznikiem III Rzeszy, Słowenia zostaje podzielona między Włochy i Niemcy, a w następstwie państwo jugosłowiańskie przestaje istnieć, a Macedonia została przyłączona do Bułgarii, natomiast Dalmacja, Słowenia i Królestwo Czarnogóry zostały oddane Włochom, a w Serbii Niemcy powołali rząd w pełni im podporządkowany. Serbowie rozpoczęli walkę o niepodległość pod przywództwem Dragoljuba Mihailovicia oraz Josipa Broz Tito, w wyniku czego wybucha tam wojna domowa, do której włączają się także oddziały aliantów, pomagające powstańcom. Po zakończeniu w 1945 roku II wojny światowej do władzy w Jugosławii dochodzą komuniści pod wodzą Tito, swoje rządy zaczynają od eliminacji ich przeciwników czyli ustaszy i czetników. W listopadzie 1945 roku opanowany przez komunistów parlament ustanowił w Jugosławii republikę, pozbawiając Karadziordziewiciów tronu. Utworzono - Socjalistyczną Federalną Republikę Jugosławii złożoną z sześciu republik (Serbii w tym Wojwodinę i Kosowo, Chorwacji, Macedonii, Bośni i Hercegowiny, Słowenii oraz Czarnogóry). W styczniu następnego roku parlament chwalił konstytucje, która usankcjonowała zniesienie monarchii i w tym roku oficjalnie powstało państwo Federacyjna Ludowa Republika Jugosławii ze stolicą w Belgradzie i ustroju socjalistycznej republiki federalnej. Prezydentem państwa został wybrany dowódca komunistycznej partyzantki z okresu II wojny światowej, generał Josip Broz Tito, który aż do 1980 roku sprawował rządy totalitarne, lecz mimo to iż w Jugosławii panował skrajny komunizm kraj ten uniezależnił się od ZSRR, przez co popadł w konflikt ze Stalinem, jednakże otrzymywał gospodarcze wsparcie od Europy Zachodniej. Dzięki rządom silnej ręki Tito w kraju panował spokój, lecz po śmierci marszałka Tito odżyły, tłumione wcześniej jego autorytetem i dyktatorską formą sprawowania władzy, antagonizmy narodowościowe. Narastający w latach 80. kryzys gospodarczy i strach przed rozpadem federacji – w której, podobnie jak przed wojną, największą rolę odgrywali Serbowie – wywołały wzrost wśród nich nacjonalizmu. W 1986 Slobodan Milošević został przewodniczącym Związku Komunistów Serbii, a w 1989 - prezydentem Serbii. Po dojściu do władzy Miloszevica najbardziej widocznym zjawiskiem w życiu politycznym Jugosławii stał się serbski nacjonalizm. Jego przejawem było m.in. zniesienie w 1990 autonomii Wojwodiny (z liczną mniejszością węgierską) i Kosowa, zamieszkanego głównie przez Albańczyków. Sytuacja zmieniła się wraz ze zmianami ustrojowymi w bloku komunistycznym. W 1989 pogrążoną w kryzysie ekonomicznym Jugosławię ogarnęła fala dążeń narodowo-wyzwoleńczych. Rozpad Jugosławii rozpoczął się w 1991 r., 25 czerwca niepodległość ogłosiły republiki Chorwacji oraz Słowenii, natomiast 17 września Republika Macedonii. 3 stycznia 1992 r. proklamowanie tzw. trzeciej Jugosławii przez Serbie i Czarnogórę, natomiast 5 kwietnia tego samego roku niepodległość ogłosiła także Bośnia i Hercegowina.

27 kwietnia 1992 r. – formalnie powstaje Federalna Republika Jugosławii, obejmująca tylko Czarnogórę i Serbię. W 1999 r. w zamieszkanym przez Albańczyków Kosowie doszło do walk serbskich sił zbrojnych z albańskim separatystami z UÇK (Armią Wyzwolenia Kosowa). Serbia stała się celem nalotów sił NATO. 24 marca 1999 r. rozpoczął się nalot NATO na Jugosławię. W efekcie którego doszło do przejęcia kontroli w Kosowie przez międzynarodowe siły pokojowe. Nastąpiło wycofanie się oddziałów serbskich z Kosowa i utworzono w nim międzynarodowy protektorat. W wyniku nalotów zginęło ok. 2 tys. mieszkańców Jugosławii, a kolejne kilkaset tysięcy musiało opuścić swoje miejsce zamieszkania. 24 września 2000 r. Slobodan Milošević traci władze, a prezydentem Jugosławii zostaje opozycjonista Vojislav Koštunica. W 2001 r. były prezydent zostaje aresztowany pod zarzutem zbrodni wojennych, oraz ludobójstwa w Bośniackiej Srebernicy następnie zostaje przeprowadzona jego ekstradycja do Hagi w zamian za pomoc w odbudowie zrujnowanej Serbii. 4 lutego 2003 r. - Federalna Republika Jugosławii zostaje rozwiązana, a w jej miejscu powstaje państwo związkowe nazwane Serbią i Czarnogórą, które istniało do 3 czerwca 2006 r., kiedy to podzieliło się na dwa niezależne państwa: Serbie i Czarnogórę, a następnie (17 lutego 2008 r.) od Serbii odłącza się jego zbuntowana dzielnica – zamieszkałe w większości przez Albańczyków Kosowo.
Obecnie sytuacja państw byłem Jugosławii przedstawia się bardzo różnie, takie państwa jak Chorwacja, czy Słowenia poczynają sobie bardzo dobrze, w Chorwacji wzrost PKB jest na poziomie 4,6 % podobnie jak kraje Zachodnie większość ludzi (64,5 %) jest zatrudnionych w usługach, natomiast w rolnictwie zaledwie 2,7 % mimo to rolnictwo chorwackie jest stosunkowo dobrze rozwinięte, mimo tak małej liczby ludności zatrudnionych w rolnictwie, wytwarza ono, aż 8,2% krajowego PKB. Jednym z ważnych działów gospodarki Chorwackiej jest turystyka, piękne krajobrazy, ciepłe morze, to wszystko sprawia, że w okresie letnim, do Chorwacji ciągnie wiele turystów. W jeszcze lepszej sytuacji gospodarczej jest Słowenia, która w 2004 roku weszła do Unii Europejskiej i ponadto ma najwyższy wskaźnik PKB na osobę spośród dziesięciu krajów, które wstąpiły razem z nią - aż 18 400 $, a już w 2007 roku Słowenia wprowadziła euro. Słowenia uznawana jest za najszybciej rozwijający się kraj spośród dziesiątki nowych państw UE i jeden z najszybciej rozwijających się w ramach całej organizacji. Pozostałe państwa są gorzej rozwinięte, ich gospodarka opiera się przede wszystkim na rolnictwie, bądź na wydobywaniu naturalnych złóż (jak np. w Bośni i Hercegowinie). W państwach tych jest cały czas napięta sytuacja, a najgorzej jest na Serbii, czego najlepszym przykład jest niedawne odłączenie się Kosowa, które doprowadziło do licznych zamieszek oraz podziału świata, gdyż nie wszystkie kraje zaakceptowały te państwo, a przez jakiś czas sytuacja była tak napięta, że groziło to nawet wojną.
Podsumowując, sytuacja na terenie byłej Jugosławii się stabilizuje, lecz w dalszym ciągu są jeszcze miejsca zapalne i nie wiadomo co nas jeszcze czeka w przyszłości.


Bibliografia
* http://pl.wikipedia.org/
* Urząd Statystyczny Słowenii
*http://portalwiedzy.onet.pl/22463,,,,serbia_i_czarnogora,haslo.html