Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem
„Życia nie wolno trwonić, życiem należy dać świadectwo sensu swojego istnienia”. Jaki komentarz do tej wypowiedzi odnajdujesz w wybranych utworach literackich?
Człowiek od zawsze szukał sensu swojego istnienia. Każdy z nas jest jedyny w swoim rodzaju i w innych wartościach doszukuje się swojego spełnienia. Niektórym przychodzi to szybko, drudzy szukają przez całe życie, aż w końcu go odnajdą. Są i tacy...
Czy pozytywistyczne kryteria oceny bohaterów mogą być aktualne.
W czasach, kiedy Eliza Orzeszkowa podkreślała wartość pracy trudno było nawet przewidzieć, że kiedyś nastaną takie lata, że ludzie zapragną pracować, ale wobec bezrobocia te starania okażą się jedynie marzeniami. Dzisiaj wiele osób traci pracę z...
Sposoby kreacji życia wewnętrznego bohaterów w tekstach literackich i nieliterackich.
Jak różnie pojmowane były pojęcia Boga, życia i śmierci, tak każda epoka kreowała swoją własną wizję bohatera. Znajdowało to swoje odbicie także w literaturze, poeci starali się w pełni oddać życie wewnętrzne bohaterów, ich emocje, doznania oraz...
Literatura reagująca na wydarzenia; sztuka na usługach; utylitaryzm pewnych epok.
Oświecenie i pozytywizm to dwie epoki, w których dostrzegamy ogromny wpływ literatury i sztuki na człowieka. Wartościowa stała się jedynie sztuka reagująca na wydarzenia - tzw. sztuka na usługach. Przewodnim terminem tych dwóch epok jest...
Romantyk w kapeluszu pozytywisty. Moja ocena Benedykta Korczyńskiego.
Moja ocena Benedykta Korczyńskiego nie może być jednoznaczna. Być może łatwiej byłoby mi go potępić czy też wynieść na wyżyny, gdybym nie wiedziała, że ów człowiek istniał naprawdę. Korczyński nie jest tylko postacią literacką stworzoną przez...
Kobiecość - dar czy przekleństwo? Przedstaw sposoby ukazywania kobiet w literaturze.
Model płci pięknej i jej kobiecości ewoluował przez wieki, coraz śmielej ukazując naturę niewiast. Jednak pomimo upływu czasu kobiecość nadal, pozostając tajemniczą i frapującą, utrzymuje męski świat w niepewności. Literaci często podejmowali...
Żyć wygodnie egoistycznie, czy służyć zagrożonym wartościom? Rozważ problem odwołując się do kreacji wybranych bohaterów i własnych przemyśleń
W dobie XX wieku, gdy świat coraz szybciej pędzi, ludzie wciąż stają przed dylematem ? żyć dla siebie czy innych. Każdy człowiek podejmując choćby najbardziej błahe decyzje, musi sobie uzmysłowić, że jego skutki oddziałują także na innych. Każdy z...
Literacka koncepcja ludowości - od Romantyzmu do Młodej Polski.
Ludowość od zawsze inspirowała artystów i jej motywy pojawiały się również w literaturze. Literatura staropolska jako jedna z pierwszych wykorzystała elementy ludowości ukazując ją jako wyidealizowany obraz wsi. Jednak elementy ludowe we...
Eliza Orzeszkowa "Nad Niemnem" - natura i człowiek.
Natura i człowiek w powieści Elizy orzeszkowej "Nad Niemnem" Eliza Orzeszkowa to polska pisarka tworząca w dobie pozytywizmu. Jednym z jej najbardziej znanych utworów jest powieść Nad Niemnem. Abstrahując od problematyki utworu,...
Pozytwizm dzieła literackie.
Pozytywizm Adam Asnyk Egzystowanie na skraju dwóch epok dawało Asnykowi wielką swobodę tworzenia, gdyż właściwie nie miał dużej konkurencji (poza Konopnicką); stąd też mamy tak wielką różnorodność tematyczną poezji Asnyka; Zacznijmy od tego, co...
Uzasadnij lub zakwestionuj obecność "Nad Niemnem" w obowiązkowym kanonie lektur.
Jesteśmy (ja i moi koledzy) wychowani w kulturze obrazkowej - telewizor, komiksy, gazety - tam wszystko podane jest w sposób, jak to się mówi naukowo "zwizualizowany". Obraz w ciagu kilku sekund (tak ponoć wyliczyli fachowcy) dociera do...
1846-1890. Czy tylko Pozytywizm.
Początek pozytywizmu datuje się na lata czterdzieste, koniec zaś na lata dziewięćdziesiąte XIX wieku. Epoka ta wywodzi się z nurtu filozoficznego oświecenia. Na pierwszym planie znowu pojawia się „szkiełko i oko” z ballady Adama Mickiewicza....
”Kto mi powiada, że moja ojczyzna, pola zieloność ........ i kwiaty” (C.K. Norwid). Obraz ojczyzny w przekazie twórczości minionych epok.
Ojczyzna, dom, miejsce zamieszkania każdego człowieka. To na niej człowiek stawia swoje pierwsze kroki, w niej czuje się bezpieczny. Ojczyzna jest ostoją bezpieczeństwa, spokoju. Jednak by tak mogło być nasi przodkowie musieli o nią walczyć, bić...
Poglądy Prusa i Orzeszkowej na wychowywanie dzieci i młodzieży.
Jak wiadomo pozytywistom przypadła ocena powstania styczniowego. Ocena ta nie mogła być pozytywna. Powstanie nie przyniosło oczekiwanego skutku, a mianowicie wyzwolenia ojczyzny. W powstaniu tym zginęło zbyt wielu młodych ludzi, tak, więc w...
Czy człowiek rodzi się z przeznaczeniem do nieszczęścia - w oparciu o "Króla Edypa".
Mówi się, że każdy jest panem swojego losu, że to od człowieka zależy jak będzie wyglądało jego życie. Zdanie można zmienić czytając dzieła literatury starożytnej. W nich dowiadujemy się, iż praktycznie na nic nie mamy wpływu rodząc się w własnym...
Praca jako uniwersalna wartość człowieka na podstawie wybranych utworów epok oświecenia i pozytywizmu.
Na wstępie należałoby się zastanowić czym tak naprawdę jest praca i do czego jest ona potrzebna w życiu człowieka. Według encyklopedii jest to celowa działalność człowieka prowadząca do wytworzenia dóbr materialnych lub kulturalnych. Praca to...
Żaden utwór literacki nie przerobi ludzi. Są wszakże takie, które ich pobudzają do przetwarzania się.
Chyba każdy artysta marzy o tym, aby jego dzieło wpłynęło w jakiś sposób na odbiorców, zwróciło ich uwagę na poruszany temat, zmieniło ich sposób myślenia, może nawet całe życie. Często artyści stawiali sobie za cel zmianę świata, swoją...
Czy pytania i wątpliwości wyrażone w literaturze Młodej Polski mogą skłonić do refleksji i zadumy młodego człowieka żyjącego sto lat później?
Termin Młoda Polska, przyjęty jako nazwa epoki, która nastąpiła po pozytywizmie, wydaje się najtrafniejszy, najlepiej przylegający do zespołu zjawisk artystycznych, a także kulturalno-społecznych, które wystąpiły na naszych terenach na przełomie...
Orzeszkowa "Nad Niemnem" - dziedzictwo ideałów demokratycznych i patriotycznych.
Dziedzictwo ideałów demokratycznych i patriotycznych w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej. Przeprowadź analizę dwóch fragmentów powieści, zwracając uwagę na model wychowania młodego pokolenia. Powieść Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” występują...
Arkadyjskość przestrzeni nadniemeńskiej.
Adam Mickiewicz i Eliza Orzeszkowa, nasz wieszcz narodowy i jedna z najznakomitszych polskich pisarek, żyli w dwóch różnych epokach- romantyzmie i pozytywizmie, wyznawali różne wartości, jednak jest coś, co ich łączy- ich najsłynniejsze utwory,...
Przedstaw obraz rzeczywistości oraz konflikt pokoleń ukazane w powieści Nad Niemnem. Odwołaj się do znajomości tomu III.
Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej jest powieśią, której akcja toczy się w latach 80-tych XIX wieku na Grodzieńszczyźnie, we dworze Korczyńskich i sąsiednim zaścianku Bohatyrowiczów. Jest powieścią realistyczną, która zawiera informacje na temat...
Etos pracy w wybranych utworach literatury pozytywizmu.
Etos pracy to jedna z zasadniczych wartości pozytywistycznego światopoglądu. Jego rozumienie związane jest z filozofią epoki, a ściślej mówiąc, z propagowanymi przez nią ideami utylitaryzmu, rozumianego jako służba dobru powszechnemu i...
Dziedzictwo ideałów demokratyzmu i patriotyzmu w "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej - model wychowania młodego pokolenia.
Dziedzictwo ideałów demokratyzmu i patriotyzmu w "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej. Przeprowadź analizę dwóch fragmentów powieści, zwracając uwagę na model wychowania młodego pokolenia i jego stosunek do tradycji powstania styczniowego....
Kryteria oceny człowieka w „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej
Autorka utworu pokazała ówczesne stosunki społeczne. Dokonała oceny środowiska ziemiańskiego, w tym arystokracji. Eliza Orzeszkowa w „Nad Niemnem” wyraża pogląd, że praca jest najwyższą wartością wolnego człowieka, stanowi o jego godności, nadaje...
Motyw raju. Odwołując się do wybranych utworów literackich, przedstaw sposoby jego prezentacji.
Poszukiwanie miejsca, gdzie człowiek byłby szczęśliwy, towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Biblijny raj, starożytna Arkadia, wyspy szczęśliwe – to różne nazwy tej samej krainy, gdzie życie płynie powoli, w harmonijnym zespoleniu człowieka z...
Trzy drogi życiowe trzech bohaterów powieści pozytywistycznych.
W powieściach pozytywistycznych jest wiele postaci budzących nieprzemijające czytelnicze fascynacje. Mało bohaterów szkolnych lektur na długo staje się bliskimi znajomymi odbiorcy. Dlatego najczęściej zapadają nam w pamięć te postacie, z którymi...
Dwór w Soplicowie i zaścianek Bohatyrowiczów jako "centrum polszczyzny" w dwu różnych epokach
Soplicowo i Bohatyrowicze to miejsca przypominające raj. Wszystko jest tam piękniejsze niż w każdym innym zakątku świata. Życie toczy się zgodnie z rytmem przyrody, przyjaznej człowiekowi. Nasi bohaterowie to przedstawiciele dwu różnych szczebli...
Refleksja literacka i osobista na temat słów J. Huizingi Każda epoka tęskni za jakimś piękniejszym światem. Im głębsze zwątpienie i ból z powodu powikłań dnia dzisiejszego tym głębsza jest owa tęsknota
Każda epoka literacka i historyczna cechowała się własnymi poglądami na świat, własnymi dążeniami, charakterystycznym sposobem pisania. Twórcy, którzy mieli okazję żyć w różnych latach, mają całkiem odmienny punkt widzenia. W swych utworach...
Portrety kobiet stworzone przez kobiety w literaturze.
Kobieta jest tematem, który od zawsze pasjonował artystów, budził zainteresowanie juz w Starożytności, galeria kobiet w literaturze jest niezwykle bogata. Jest bowiem matką, żoną, przedmiotem uwielbień i zachwytów, źródłem miłosnych cierpień....
„Prawdziwa sztuka jest zawsze współczesna” F. Dostojewski. Powyższe zdanie uczyń mottem rozważań o ponadczasowej wartości wybranych dzieł literackich.
„Prawdziwa sztuka jest zawsze współczesna”. Niezależnie od okresu historycznego, zaskakuje, fascynuje i wzbogaca każdego człowieka o zawarte w sobie wartości. Niejednokrotnie zdarza się również, że prawdziwa sztuka, ten niedościgniony wzorzec,...
Plan prezenracji do tematu o dworkach
TEMAT: Dwór szlachecki - ostoja polskości czy przyczyna klęski narodowej irozkładu społecznego? Zaprezentuj swoje stanowisko, odwołując się do wybranych przykładów z literatury polskiej. I Literatura podmiotu: 1. Gombrowicz W.: Ferdydurke,...
Motyw patriotyzmu w literaturze 2 epok - romantyzmu i pozytywizmu.
Mamy dziś XXI wiek, Żyjemy w wolnym, demokratycznym kraju. Wielu z nas docenia to, że zamieszkuje niepodległą Polskę. Jednak miliony Polaków nie doczekało tak wspaniałych chwil. Żyli oni w czasach zaborów (głównie w epokach romantyzmu i...
Jacy jesteśmy naprawdę? Opinie młodego Polaka o naszych narodowych wizerunkach utrwalonych w literaturze.
1 WSTĘP: A. Inspirujące cytaty. "Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie rozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury" (Adam Michnik) . "Jesteśmy albo bohaterami, albo nicponiami; charakterów średnich,...
Kult mogił w znanych ci utworach Elizy Orzeszkowej.
Eliza Orzeszkowa posłużyla sie symbolem mogił w swoich dzielach i staly sie one wowczas pretekstem do wyrazenia uczuć patriotycznych. Dwukrotnie pojawiła sie zbiorowa mogila powstańców w takich utworach, jak: "gloria victis" i "Nad...
Radość życia. Jej źródła i przejawy. Przedstaw problematyke na podstawie renesansowych i pozytywistycznych dzieł literackich przedstaw problematykę. Uwzględnij kontekst filozoficzny i kulturowy.
Motto: Bezustannie należy zabiegać o to, co nam może przysporzyć szczęścia, kto bowiem posiadł szczęście, ma wszystko, co w ogóle mieć można, kogo zaś szczęście ominęło, ten robi wszystko, by je zdobyć.”(by. Epikur z Samos) 3..2..1... start:...
Motyw ojca w literaturze
Motyw ojca to jeden z najczęściej pojawiających się tematów w literaturze. Odnajdujemy go w niemal każdej epoce literackiej. Historia literatury prezentuje nam różne przejawy ojcostwa. Spotykamy więc ojców miłosiernych, surowych, zrozpaczonych,...
„A jeśli komu droga otwarta do nieba, tym co służą ojczyźnie...”Jaki obowiązek wobec ojczyzny pojmowali bohaterowie literaccy z epoki pozytywizmu, Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego?
Na przestrzeni dziejów widzimy, że Polacy chociaż należeli do różnych obozów patriotycznych różnili się sposobem działania, jeżeli chodziło o zagrożoną ojczyznę zawsze potrafili się zjednoczyć, wspólnie walczyć o to by była wolna. Ojczyzna jest...
Motywy
ARTYSTA SŁOWA Mitologia Orfeusz, który swoim śpiewem obłaskawiał dzikie zwierzęta i zdołał przekonać władców Podziemia, by zwrócili mu żonę, Eurydykę, uważany był za pierwszego poetę w historii ludzkości. J. Kochanowski "Muza"...
Znani mi bohaterowie w literaturze XIX i XX wieku
Proces kształtowania się bohatera wieków XIX i XX ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
Gniazdo ojczyste - Czarnolas, Soplicowo, Korczyn
Każdy człowiek na świecie posiada takie miejsce, do którego zawsze z chęcią powraca. Takim miejscem jest dom, nasze gniazdo ojczyste. Wielu autorów zarówno dawniej jak i dziś próbuje w swoich utworach przedstawić wyjatkowość tego miejsca, jednak...
Wieś w literaturze
Wieś, jej tradycje kulturowe i religijne, zwyczaje regionalne oraz trud codzienności od zawsze inspirowały wielu twórców do umieszczania jej w swoich dziełach. Ja jednak w swych refleksjach skupie się na wizerunku wsi przedstawionym w poznanych...
"Chłop potęgą jest i basta". Kreacje bohaterów chłopskich w literaturze różnych epok.
Chłopi to w Polsce wyjątkowy stan. Współczesnym rodakom utrwalił się obraz chłopów, którzy popierając Leppera blokują drogi, domagając się zaprzestania eksportu żywności i surowców z Europy. Czy dziś "chłop potęgą jest"? Otóż nie, sprawy polskich...
Zadania literatury
Jedną z ważniejszych dziedzin ludzkiego życia jest literatura. Towarzyszy człowiekowi w chwilach radości i wtedy gdy jest smutny. Rejestruje ważne wydarzenia literackie, ale na kartach książek odnajdują również opisy "szarych dni", czyli obrazy...
Miłość budująca i miłość niszcząca na podstawie "Nad Niemnem", "Lalki" i "Potopu"
Miłość była obecna w literaturze każdej epok. Towarzyszyła także pozytywistom- i na początku, i na końcu okresu, w którym tworzyli. Pojawiała się także w powieściach historycznych. Jednakże w różnych utworach miała inne znaczenie. Miłość może...
Kobiece portrety w prozie XIX wieku
W XIX wiecznej prozie ukazują się liczne portrety kobiet. Jedne są symbolem pracy i poświęcenia, inne obrazują próżność, ignorancję dla otaczającego świata. W poniższej pracy postaram się ukazać kilka odmiennych od siebie kobiet. Doskonałym...
Hasła pozytywizmu polskiego i ich odbicie w nowelistyce, "Lalce" i "Nad Niemnem"
Pozytywizm jest to okres w dziejach literatury polskiej, uformowany po roku 1863, czyli po upadku powstania styczniowego, zakończony około roku 1890. Nazwa okresu zaczerpnięta została od nazwy kierunku filozoficznego, którego podstawy sformułował...
Dom jako sacrum
Czym jest tak naprawde dom? Co oznacza to krótkie, acz bardzo tajemnicze slowo? Wielu z nas, ludzi XX wieku uwazaja, ze slowo to oznacza tylko nie majacy zadnej glebszej prawdy budynek. Czy maja oni racje? Oczywiscie, slowo to rzeczywiscie oznacza...
Motyw raju w literaturze. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów
WSTĘP Czesław Miłosz, zmarły w 2004 roku polski Noblista, w jednym ze swoich ostatnich wierszy „Drugiej przestrzeni”, zastanawiał się czy dla człowieka współczesnego istnieje właśnie ta tytułowa, poza realna kraina, z której kiedyś wyszedł i...
"Nad Niemnem" Eliza Orzeszkowa - streszczenie
Eliza Pawłowska urodziła się 6 czerwca 1841 roku w Milkowszczyźnie koło Grodna. Po śmierci ojca – znanego w Grodnie prawnika a jednocześnie posiadacza ziemskiego i po powtórnym zamążpójściu matki – wychowywała się na pensji sióstr sakramentek w...
Ukaż i omów różne portrety kobiet w wybranych utworach literackich
„Kobieta zmienna jest jak piórko na wietrze” powiedział kiedyś Verdi. Przyglądając się portretom kobiet, które zapisały się w dziejach literatury widoczna jest ta zmienność. Ich role to przede wszystkim bycie matką, żoną. Ale kobieta to także muza...
