Tabloid
rzecz. m czasopismo (najczęściej codzienne), zajmujące się głównie sensacjami i plotkami, które prezentuje dużo zdjęć, zamieszcza konkursy dla czytelników; brukowiec; tabloid ma format wygodny do złożenia i skierowany jest do masowego i najczęściej mało wymagającego odbiorcy. Media podały informację, że duże wydawnictwo prasowe przygotowuje wydawanie nowego tabloidu (D. lp). Dziennik będzie w sporej części zajmował się informacjami na temat prywatnego życia znanych ludzi,...
Tabu
rzecz. n, nieodm. czynność, przedmiot, człowiek lub zwierzę zakazane przez daną kulturę, jej obyczajowość lub/i religię. (przen.) sprawa, której nikt nie chce lub nie może poruszać z uwagi na brak przyzwolenia społecznego, obyczajowość, kulturę lub zakaz obowiązujący w konkretnych okolicznościach. (w zn. 1.) Ludy prymitywne miały wiele różnych tabu , których naruszenie mogło w wierzeniach krajowców ściągnąć nieszczęście na tego, kto tabu złamał. W takich...
Taktyka
rzecz. ż dokładnie przemyślany i opracowany sposób działania, strategia. (wojsk.) wiedza teoretyczna i praktyczna nt. prowadzenia działań wojennych. (w zn. 1.) Robotnicy, którzy dowiedzieli się o przewidywanych zwolnieniach, opracowali taktykę (B. lp) rozmów z dyrekcją, aby uzyskać porozumienie bez konieczności rozpoczynania strajku. (w zn. 2.) W Akademii Wojskowej sporo czasu poświęca się taktyce (C. lp, ident. w Ms. lp) prowadzenia działań wojennych. Często też...
Talk-show
[ang., wym. tok szoł] rzecz. m, pierwszy człon nieodm. rozrywkowy program telewizyjny, w którym prowadzący zadaje pytania zaproszonym gościom w swobodnym stylu; często – jako przerywniki w trakcie programu– towarzyszą mu dodatkowe występy muzyczne. Specjaliści od mediów przewidują zmierzch popularności talk-showów (D. lm), których jest teraz tak wiele, że widzowie wkrótce zaczną odczuwać przesyt tego typu rozrywką. Póki co, prezenter popularnego talk-showu (D. lp) nie ma życia...
Target
rzecz. m, br. lm (mark., rekl.) grupa docelowa, określona wiekowo, zawodowo itd., grupa ludzi, do których skierowany jest dany produkt lub usługa oraz specjalnie przygotowana reklama. Joanna jest pracownikiem działu marketingu w dużej firmie produkującej słodycze. Właśnie bierze udział w szkoleniu Jak określić target (B. lp)?. Wykładowcy zajmują się wyjaśnieniem, jak istotne jest precyzyjne określenie targetu (D. lp), czyli grupy potencjalnych klientów zainteresowanych...
Telebim
rzecz. m bardzo duży ekran telewizyjny do prezentacji reklam, transmisji w czasie imprez plenerowych, umożliwiający oglądanie obrazu jednocześnie wielu osobom. Z ulotki reklamowej Andrzej dowiedział się, że organizatorzy koncertu muzyki elektronicznej obiecują, że wszyscy uczestnicy, którzy nie będą mogli podejść wystarczająco blisko sceny, obejrzą artystów na ogromnych telebimach (Ms. lm). Każdy telebim (M. lp, ident. w B. lp) będzie ustawiony w miejscu, skąd publiczność...
Teologia
rzecz. ż, br. lm nauka o naturze Boga i stosunku do człowieka, uwzględniająca odrębną wiedzę dla każdej religii. Podstawowe założenia teologii (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) chrześcijańskiej są zawarte w specjalnie opracowanych publikacjach zwanych katechizmami.
Teoretyczny
przym. stworzony na podstawie pewnego wyobrażenia (teorii), także przypuszczalny. Michał na studiach uzyskał dobre, teoretyczne (M. lm) podstawy do wykonywania zawodu. Przyjmując teoretycznie , że plan musi się udać, komisarz policji przygotował ryzykowną akcję. KOMENTARZ Teoretyczny to słowo pochodne od rzecz. teoria, które oznacza ideę, przemyślaną koncepcję, opartą na prawdopodobnych przesłankach i zakładającą rozumowe zgłębienie sprawy (przed sprawdzeniem...
Terapia
rzecz. ż sposób leczenia zalecony przez lekarza. Sposób wyboru terapii (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) w wypadku chorób reumatycznych zależy w dużym stopniu od lekarza. Zazwyczaj w tym przypadku łączy się klasyczną terapię (B. lp) lekami z zabiegami, polegającymi na ćwiczeniach, masażach i leczeniu w specjalistycznych uzdrowiskach. KOMENTARZ Słowo występuje w licznych związkach, określających dokładnie, o jakiego rodzaju terapię chodzi, np.: terapia rodzinna – terapia...
Terroryzm
rzecz. m, br. lm zbrojne, przestępcze działanie toczone przeciwko rozmaitym organizacjom państwowym lub religijnym. Wiele we współczesnym świecie mówi się na temat terroryzmu (D. lp). To bardzo poważny problem, który dotyka coraz więcej krajów świata. Przedstawiciele państw dotkniętych aktami terroru spotykają się na konferencjach, aby rozmawiać o światowym terrroryzmie (Ms. lp) i sposobie jego zwalczania. KOMENTARZ Podłożem terroryzmu są zazwyczaj konflikty rasowe,...
Toksyczny
przym. (chem., med.) trujący, szkodliwy. (przen., psych.) źle wpływający na kogoś, trudny, destrukcyjny. (w zn. 1.) Na puszce farby znajdowało się szereg ostrzeżeń przed zawartymi w niej toksycznymi (N. lm) związkami chemicznymi. (w zn. 2.) W gazecie znajdował się ciekawy artykuł o toksycznych (Ms. lm) związkach między małżonkami, którzy nie potrafią się porozumieć.
Tolerancja
rzecz. ż, br. lm zrozumienie, akceptacja cudzych poglądów i działań odmiennych od własnych. (med.) zdolność organizmu do akceptowania oddziałujących na niego czynników i bodźców. (w zn. 1.) Zachowanie pani Stanisławy w stosunku do sąsiadów było zawsze pełne tolerancji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp). Nie przeszkadzały jej krzyki małych dzieci tuż obok jej furtki, nie zdenerwowała się, kiedy mały Krzyś wrzucił piłkę do jej ogrodu i połamał róże. – Cóż, dzieci mają swoje...
Totalitarny
przym. narzucający obywatelowi swoją wolę i kontrolujący jego zachowanie za pomocą metod policyjnych, ograniczania swobód obywatelskich i cenzury. Nauczyciel historii długo tłumaczył uczniom, na czym polegają rządy totalitarne (M. lm). Wprawdzie wielu z nich słyszało sporo od dziadków i rodziców na ten temat, jednak ciągle nie mogli uwierzyć, że robotnicy w Polsce nie mieli prawa do strajku, a w czasie stanu wojennego podsłuchiwano rozmowy telefoniczne. We współczesnym świecie...
Trailer
[ang., wym. trejler] rzecz. m zwiastun filmowy. W kinie projekcję filmu zwykle poprzedzają trailery (M. lm, ident. w B. lp). KOMENTARZ Trailer to kolejne słowo dotyczące filmu, które weszło do polszczyzny z języka angielskiego (soundtrack, sequel). Dzieje się tak zapewne na skutek dominacji kina anglojęzycznego (zwłaszcza amerykańskiego).
Transfer
rzecz. m (sport.) przejście zawodnika z jednej drużyny do innej. (psych.) wpływ nabytych wcześniej umiejętności z jednej dziedziny na uczenie się innej. (ekon.) przelew kwoty z jednego konta bankowego na inne. (w zn. 1.) Prasa sportowa pisała dużo na temat transferu (D. lp) napastnika z drużyny piłkarskiej „Zieloni” do „Błękitnej Zorzy”. Póki co, nikt nie zna kwoty, za jaką ten utalentowany zawodnik został sprzedany. (w zn. 2.) Znane są liczne przypadki tzw....
Transplantacja
rzecz. ż przeszczepienie zdrowych organów na miejsce chorych, przeszczep. Mimo wielu sukcesów w dziedzinie transplantacji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp), ciągle są to operacje trudne. KOMENTARZ Transplantacje są jednymi z najmłodszych i najtrudniejszych zabiegów medycznych. Można ich dokonywać w obrębie tego samego organizmu (np. transplantacja skóry z miejsc zdrowych do chorych) albo między dwoma organizmami, np. transplantacja serca, nerek.
Traumatyczny
przym. (psych.) przerażający, koszmarny, mający negatywny wpływ na zdrowie psychiczne, szokujący, urazowy. Pan Błażej nigdy do końca nie otrząsnął się z traumatycznych (D. lm) przeżyć z dzieciństwa. W czasie wojny na jego oczach gestapo w nocy aresztowało ojca. KOMENTARZ Rzecz. trauma, od którego powstał przym. traumatyczny oznacza negatywne przeżycie trwale wpływające na psychikę (zob. jak powstają słowa?).
Trybunał
rzecz. m sąd mający specjalne uprawnienia. w dawnej Polsce sąd szlachecki ostatniej instancji, rozpatrujący odwołania od wyroków pomniejszych sądów. (w zn. 1.) Przed Europejskim Trybunałem (N. lp) Sprawiedliwości w Hadze toczy się sprawa mężczyzny, który uważa, że został niesłusznie osądzony w Polsce za niepłacenie podatków i odwołał się do tego trybunału (D. lp), aby szukać sprawiedliwości w sądzie najwyższej instancji. Trybunały (M. lp) międzynarodowe to młode...
Tura
rzecz. ż kolejna część, etap. Druga tura (M. lp) turnieju była szczególnie pomyślna dla zawodników z Holandii. KOMENTARZ Słowo tura spotka się najczęściej, kiedy jest mowa o wyborach, np. Druga tura wyborów prezydenckich odbędzie się za dwa tygodnie . Słowo to pojawia się również w szeroko rozumianych zasobach słownictwa politycznego, np. Kolejna tura rozmów rozbrojeniowych .