1. ‘zbliżyć się do czegoś aż do zetknięcia, poruszyć, trącić’; 2. ‘uderzyć ręką, bronią, rózgą’; 3. ‘opanować, ogarnąć (o odczuciach)’, np. w wyrażeniu coś mnie tknęło; 4. ‘spaść na kogoś, dotknąć kogoś (o chorobie)’; 5. dawniej ‘poruszyć uczuciowo, urazić, dotknąć’; stpol. też: 6. ‘wbijać w ziemię’ oraz 7. ‘pozwać do sądu, dotykając pozwanego, dokonać aresztowania przez dotknięcie’; stpol. tknąć się: 8. ‘powołać się na kogoś’ i 9. ‘dotyczyć czegoś’.
Pochodzenie:
Od XIV w.; ogsłow. (por. czes. tknout ‘dotknąć’, ros. tknuť ‘tknąć, dotknąć’, sch. táknuti i táći ‘dotknąć’) < psłow. *tъknąti ‘dotknąć, trącić, poruszyć, stuknąć; wbić, wepchnąć’ – pokrewne m.in. z łot. tukstêt ‘stukać, tłuc’ oraz gr. týkos ‘młot kamieniarski, kilof; topór wojenny’ – podstawą dla wszystkich jest pie. *(s)teu-k- pochodzący od pie. pierwiastka *(s)teu- ‘uderzać, bić, tłuc’; pierwotne znaczenie ‘lekko uderzyć, stuknąć, szturchnąć’.
Źródło
Włożyła tkankę prostą na głowę.
Samuel Twardowski (ok. 1600-1660)
Co się tkło krzywd zobopolnych.
Marcin Bielski (1495-1575)
Co się tknie spraw małżeńskich.
Sebastian Petrycy (ok. 1554-1626)
poleca
b/d
tkać
1. ‘wkładać, wsuwać, wpychać, wtykać’; 2. dialektalnie ‘pchać, wypychać; podsuwać coś komuś; dużo jeść’; 3. ‘robić z nici tkaninę na krosnach’; od XV w.; pochodzi od psłow. *tъkati ‘dotykać, trącać, popychać, stukać, wpychać, wsadzać’; ‘tkać’, który miał pierwotnie formę [*tъkti] i był związany etymologicznie z psłow. *tъknąti; specjalne znaczenie ‘robić tkaninę’ rozwinęło się ze znaczenia ‘wpychać, przetykać (na krosnach) nici w wątku między prostopadłymi nićmi osnowy’
poleca
100%
2 głosy
tkliwy
1. ‘skłonny do okazywania czułości, serdeczności, współczucia’; 2. ‘będący objawem czułości, serdeczności’; 3. ‘budzący czułość, wzruszenie, rozczulający’; od XVIII w.; jest to przymiotnik utworzony od pierwotnego imiesłowu *tъklъ od psłow. czasownika *tъknąti; pierwotnie ‘taki, który dotyka’
poleca
b/d
tykać
1. ‘dotykać’; stpol. tykać (się): 2. ‘przykładać (dłoń, laskę) do kogoś, czegoś, poruszać, dotykać’, 3. ‘dosięgać do czegoś, przytykać, graniczyć z czymś’ oraz 4. ‘dotyczyć, odnosić się, należeć’; od XIV w.; ogsłow. (czes. týkat se ‘tyczyć się, dotyczyć, odnosić się’, ros. týkať ‘wtykać, wsuwać; wytykać’,sch. ticati, tičēm ‘dotykać, tykać, ruszać’) < psłow. *tykati ‘dotykać, trącać, poruszać, stukać; wbijać, wtykać, wpychać’ – forma wielokrotna od psłow. czasownika *tъknąti ze wzdłużeniem...
poleca
b/d
dotknąć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
natknąć się
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
potknąć się
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
przytknąć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
utknąć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
wetknąć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
wytknąć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
zatknąć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
zetknąć
czasownik przedrostkowy
Podobne teksty:
Materiał opracowany przez eksperta