W 1598 roku w Rosji wymarła dynastia Rurykowiczów, co zapoczątkowało okres walk wewnętrznych o tron moskiewski oraz zewnętrznych ingerencji w tym kraju.
W 1603 roku w Polsce pojawił się pretendent do tronu moskiewskiego podający się za Dymitra, syna ostatniego Rurykowicza, Fiodora. Uzyskał on poparcie polskich możnowładców (Wiśniowieccy, Jerzy Mniszech), którzy udzielili mu pomocy militarnej w wyprawie do Rosji. W 1604 roku Dymitr zajął Moskwę i rządził państwem moskiewskim do 1606 roku, kiedy został obalony przez bunt bojarów. Nowym carem został Wasyl Szujski. W 1607 roku pojawia się kolejny pretendent do tronu moskiewskiego – Dymitr II, który jednak zostaje szybko pokonany. Wobec interwencji polskich możnowładców w Rosji Wasyl Szujski zawarł przymierze ze Szwecją, co zostało potraktowane przez króla Zygmunta III Wazę jako powód do wypowiedzenia wojny.
Przebieg wojny polsko-rosyjskiej w I połowie XVII wieku:
– 1609-1611 rok – oblężenie Smoleńska przez wojska polskie,
– 1610 rok – wojska polskie (hetman Stefan Żółkiewski) pokonują wojska rosyjsko-szwedzkie pod Kłuszynem,
– wojska polskie zajmują Moskwę,
– bojarzy ruscy ofiarowują tron moskiewski Władysławowi Wazie w zamian za przejście królewicza na prawosławie;
Zygmunt III odrzuca tę propozycję,
– powstanie antypolskie na Rusi,
– 1612 rok – Polacy opuszczają Moskwę,
– 1613 rok – wybór na cara Michała Romanowa,
– 1617-1618 rok – wyprawa Władysława Wazy przeciwko Rosji,
– 1619 rok – rozejm w Dywilinie (Rzeczpospolita otrzymuje ziemie czernichowską, smoleńską i siewierską),
– 1632 rok – Rosjanie atakują Smoleńsk – wznowienie wojny,
– 1634 rok – pokój w Polanowie (potwierdzenie rozejmu w Dywilinie).