Rada Europy to polityczna organizacja międzyrządowa utworzona w 1949 roku i skupiająca większość państw europejskich. Najważniejsze jej cele to:
- ochrona praw człowieka i demokracji pluralistycznej,
- uświadamianie i podnoszenie wartości europejskiej tożsamości kulturowej,
- rozwiązywanie problemów stojących przed europejskim społeczeństwem,
- rozwój politycznego partnerstwa z nowymi europejskimi demokracjami,
- pomoc państwom Europy Centralnej i Wschodniej w zakresie reform politycznych,ustawodawczych i konstytucyjnych.
Działanie Rady Europy odbywa się za pośrednictwem trzech organów, którymi są:
Głównym traktatem, na podstawie którego swoje działania w obronie praw człowieka podejmuje Rada Europy, jest Europejska Konwencja Praw Człowieka. Każde państwo chcące przystąpić do Rady Europy musi ratyfikować Konwencję. Europejska Konwencja Praw Człowieka została przyjęta przez Polskę 19 stycznia 1993 roku, w związku z czym obywatele Polski mają prawo do wnoszenia indywidualnych skarg do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka od 1 maja 1993 roku.
Członkowie Rady Europy zobowiązani są respektować wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Ci, którzy nie będą ich przestrzegali, mogą zostać zawieszeni lub wykluczeni z członkostwa. W skład Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wchodzi 41 sędziów (po jednym z każdego państwa członkowskiego), wybieranych na 6-letnią kadencję. Sprawy rozpatrywane przez Trybunał mogą być nadawane przez państwo lub osobę prywatną. Zatem każdy, kto uważa, że zostały naruszone postanowienia Konwencji, może złożyć skargę. Jedynym ograniczeniem jest konieczność wcześniejszego wykorzystania wszystkich możliwych środków odwoławczych w kraju. Trybunał stwierdzający naruszenie praw człowieka może wyznaczyć wypłatę odszkodowania lub zwrot kosztów poniesionych przez skarżącego.
Skargi rozpatrywane przez Trybunał dotyczą m.in.:
- maltretowania bądź stosowania tortur,
- prawa prasy do krytykowania osób publicznych,
- zanieczyszczenia środowiska,
- odmowy rejestrowania imion dzieci przez władze krajowe,
- represyjnego prawodawstwa wobec homoseksualizmu,
- okresu trwania i rzetelności postępowania sądowego,
- prawa nieprzystępowania do związku zawodowego,
- rozwiązywania partii politycznych,
- wydalania osób do kraju powszechnie naruszającego prawa człowieka,
- cenzury materiałów o charakterze obscenicznym lub bluźnierczym,
- statusu samotnych matek i ich dzieci,
- podsłuchów telefonicznych.