Określa normy, które zakazują pod groźbą kary świadomego dokonywania czynów uznawanych za przestępstwa. Prawo karne precyzuje także kary, które grożą za naruszenie jego postanowień. Odwołując się do prawa karnego, sądy karne sądzą i wyrokują w sprawach karnych. Zanim jednak sprawa trafia do sądu, organy ścigania (prokuratura i policja) muszą określić, czy zaistniało przestępstwo, i wykryć jego sprawcę. Źródłem prawa karnego w Polsce jest kodeks postępowania karnego z roku 1997.
Ważnym aspektem prawa karnego jest jego funkcja obronna wobec społeczności, która je ustanowiła. W tym kontekście, w obliczu narastających aktów przemocy, coraz częściej toczy się dyskusja nad charakterem i funkcją prawa karnego. Upraszczając, można wyodrębnić dwa stanowiska. Jedno prezentują zwolennicy zaostrzenia kar, które oprócz aspektu resocjalizującego powinny odstraszać i być zadośćuczynieniem za popełnioną zbrodnię. Inny pogląd reprezentują zwolennicy liberalnego kursu karania. Twierdzą, że to nie kara, lecz skuteczność jej wykonania powstrzymuje przed popełnianiem przestępstw. Postulują wprowadzenie zmian w działalności instytucji zajmujących się ściganiem przestępstw, odrzucając odstraszający charakter kary.