Najczęściej stosujemy bezokolicznik I w stronie czynnej – Infinitiv I Aktiv.
Wyraz zu występuje zawsze:
• przed bezokolicznikiem (czasowniki proste, nierozdzielnie złożone)
Er begann zu sprechen.
Er begann das Problem zu besprechen.
• w środku bezokolicznika – pomiędzy przedrostkiem a czasownikiem (czasowniki rozdzielnie złożone)
Er braucht nicht das Essen vorzubereiten.
• przed ostatnim wyrazem (bezokoliczniki złożone)
Es ist schön, schwimmen zu können.
Er bereut, die Drogen genommen zu haben.
Bezokolicznik z zu stosujemy:
• po czasownikach wymagających uzupełnienia:
anfangen, aufhören, beginnen, brauchen, sich entscheiden, sich entschließen, planen, verbieten, vergessen, versprechen, versuchen, vorhaben, vorschlagen, …
Es fängt an zu schneien. (Zaczyna padać śnieg.)
Ich habe vor einem Jahr aufgehört zu rauchen. (Przestałem palić przed rokiem.)
Du brauchst nicht auf mich zu warten. (Nie musisz na mnie czekać.)
Ich habe mich entschlossen Jura zu studieren. (Zdecydowałem się studiować prawo.)
Meine Eltern haben mir verboten die Computerspiele zu spielen. (Moi rodzice zabronili mi grać w gry komputerowe.)
Ich habe vergessen umzusteigen. (Zapomniałem przesiąść się.)
• po zwrotach rzeczownikowych:
Absicht haben, Lust haben, Möglichkeit haben, Gelegenheit haben, Zeit haben, im Stande sein, …
Ich habe keine Lust, früh aufzustehen. (Nie mam ochoty wcześnie wstawać.)
Wir haben die Gelegenheit, Asien zu besichtigen. (Mamy okazję zwiedzić Azję.)
Ich habe keine Zeit, in die Sauna zu gehen. (Nie mam czasu iść do sauny.)
Bist du im Stande, diese Aufgabe zu erfüllen? (Czy jesteś w stanie wypełnić to zadanie?)
• po zwrotach przymiotnikowych:
es ist schön, es ist notwendig, es ist angenehm, es ist ungesund, es ist bequem, …
Es ist bequem, ein Auto zu haben. (Jest wygodnie mieć samochód.)
Es ist schön, viel reisen zu können.
• po czasownikach: haben, sein
Ich habe viel zu tun.
Er hat noch etwas zu erledigen.
Die Schreibmaschine ist zu reparieren.
Die Telefonrechnung ist zu bezahlen.
Zdania z dass i konstrukcja bezokolicznikowa z zu
Niektóre zdania podmiotowe ze spójnikiem dass możemy skrócić, stosując konstrukcję bezokolicznikową z zu. W konstrukcji bezokolicznikowej opuszczamy spójnik dass oraz podmiot, a orzeczenie wyrażamy bezokolicznikiem z zu.
Zamiana zdania z dass na konstrukcję bezokolicznikową z zu jest możliwa, jeżeli:
• podmioty w zdaniu głównym i w zdaniu podrzędnie złożonym są jednakowe
Ich hoffe, dass ich im Juli einen Urlaub bekomme. -> Ich hoffe, einen Urlaub im Juli zu bekommen.
• dopełnienie w zdaniu głównym i podmiot w zdaniu z dass są jednakowe
Ich überzeuge ihn, dass er sich diesen Film ansehen soll. -> Ich überzeuge ihn, sich diesen Film anzusehen.
Es ärgert mich, dass ich schnell in Wut gerate. -> Es ärgert mich, schnell in Wut zu geraten.
Jeżeli czynność w zdaniu ze spójnikiem dass występuje w czasie przeszłym, to wtedy stosujemy konstrukcję bezokolicznikową również w czasie przeszłym Infinitiv II Aktiv:
Er behauptet, dass er den Täter nicht gesehen hat. -> Er behauptet, den Täter nicht gesehen zu haben.
Sie versichert, dass sie um 9.00 bei der Freundin war. -> Sie versichert, um 9.00 bei der Freundin gewesen zu sein.