To dział gramatyki zajmujący się budową wszelkiego rodzaju wypowiedzeń (najczęściej zdań). Bada poszczególne elementy zdania, związki między nimi oraz sposoby łączenia ich w logiczną całość.
To dział gramatyki zajmujący się budową wszelkiego rodzaju wypowiedzeń (najczęściej zdań). Bada poszczególne elementy zdania, związki między nimi oraz sposoby łączenia ich w logiczną całość.
Nie wystarczy wymienić kilka wyrazów, by powstało zdanie czy wypowiedzenie. Kasia czytać bajka siostrze młodsza. By powstało wypowiedzenie, czyli komunikat zawierający pewną treść, informację, należy wyrazy wchodzące w jego skład odpowiednio połączyć. Kasia czyta bajkę młodszej siostrze. Wypowiedzenia możemy podzielić na: • zdania – czyli te wypowiedzenia, które zawierają orzeczenie (utworzone przez osobową formę czasownika); Nauczyciel prowadzi lekcję. Słucham. Wczoraj bolała...
Tego podziału wypowiedzeń dokonuje się, biorąc pod uwagę ich treść, a także intencje, czyli zamiary mówiącego. • zdania oznajmujące – wyrażają sądy i opinie, może się to odbywać na dwa sposoby: – twierdzący ; Rok szkolny rozpoczyna się pierwszego września. Rozpoczęcie roku szkolnego pierwszego września. Wakacje kończą się w sierpniu. Koniec wakacji w sierpniu. – przeczący ; Nie było nikogo w domu. Nikt nie musi tego słuchać. Żaden klient tego nie kupi. Ani jeden człowiek nie...
Określając części zdania, dokonujemy tzw. analizy logicznej. Wyróżniamy pięć części zdania: podmiot, orzeczenie, przydawkę, dopełnienie, okolicznik. Każdy z tych elementów zdania odgrywa inną rolę. Jak najłatwiej zorientować się, z czym mamy do czynienia? Przede wszystkim musisz zapamiętać, jakie części mowy wyrażają daną część zdania i na jakie pytanie odpowiadają. Analiza składniowa wiąże się więc z rozbiorem gramatycznym. Podstawowymi częściami zdania są podmiot i orzeczenie,...
Zdania i wypowiedzenia złożone, czyli takie, które zawierają dwa lub więcej orzeczeń, możemy podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę relacje zachodzące między zdaniami (wypowiedzeniami) składowymi.
Imiesłowowe równoważniki zdań podrzędnych możemy podzielić na kilka typów. • imiesłów przysłówkowy (współczesny lub uprzedni): pisząc uzupełniwszy stojąc wysławszy patrząc zrobiwszy • wyrazy określające: (pisząc) list do kolegi (uzupełniwszy) braki w zeszycie (stojąc) obok szafy (wysławszy) w pośpiechu paczkę (patrząc) obojętnie na wystawy (zrobiwszy) porządek w biurku sklepów Zastępuje on zdanie podrzędne...
Zdania wielokrotnie złożone składają się z wielu zdań i dlatego muszą być od siebie oddzielone. Rodzi się tylko pytanie, jak je oddzielić? • Z pewnością trzeba oddzielić od siebie orzeczenia . Można to zrobić za pomocą przecinka lub odpowiedniego spójnika. Dziś wcześnie wstałam, zjadłam śniadanie i posprzątałam cały dom. Poszłam do kina, obejrzałam film, wróciłam do domu. Zadzwoniłam do kolegi, zaprosiłam go na obiad, ale potem zmieniałam zdanie i zaproponowałam wyjście na basen lub...
Bardzo często zdarza się, że chcemy przywołać cudzą wypowiedź. Taka konieczność może zaistnieć w zwyczajnej rozmowie, gdy chcemy poinformować kogoś, o czym dyskutowaliśmy z kimś innym. Mamy do dyspozycji aż dwie możliwości. W opracowaniach lektur szkolnych możesz spotkać się z jeszcze jedną kategorią – mową pozornie zależną.
Materiał opracowany przez eksperta