Pokolenie 56 – zwane także pokoleniem Współczesności (od tytułu czasopisma, które było przez krótki czas ich trybuną). Są to poeci urodzeni w latach 1930-1935. Ich pokoleniowym przeżyciem był przewrót październikowy po doświadczeniach stalinizmu. Buntowali się przeciwko schematycznej i sztucznie optymistycznej literaturze socrealizmu. Jako przeciwwagę głosili:
• antyestetyzm (Stanisław Grochowiak, Andrzej Bursa),
• niezgodę na konformizm i obłudę (Andrzej Bursa, Marek Hłasko),
• zainteresowanie kulturą peryferyjną (Miron Białoszewski).
Formą wypowiedzi artystycznej grupy były teatry studenckie, m.in. Studencki Teatr Satyryków (STS) w Warszawie, Bim Bom w Gdańsku oraz kabarety, m.in. Piwnica pod Baranami w Krakowie.
Nie tworzyli zwartej grupy, nie mieli jednego programu artystycznego– byli zdeklarowanymi indywidualistami.
Przedstawiciele: poeci (Ernest Bryll, Andrzej Bursa, Stanisław Grochowiak, Jerzy Harasymowicz), prozaicy (Marek Hłasko, Ireneusz Iredyński, Jerzy Krzysztoń, Władysław Terlecki), dramaturdzy (m.in. Sławomir Mrożek) i krytycy (m.in. Jacek Łukasiewicz).
Nowa Fala (Pokolenie 68, Pokolenie 70) – tworzyli ją poeci urodzeni po II wojnie światowej, natomiast inna nazwa grupy pochodzi od orientacyjnej daty debiutów. Przeżyciem pokoleniowym były wydarzenia z lat 1960-1970, a zwłaszcza marzec 1968 r. Programem uczynili Herbertowską konieczność „dawania świadectwa”. Formą wypowiedzi pokolenia były teatry studenckie, m.in. poznański Teatr Ósmego Dnia oraz kabarety, np. Salon Niezależnych. Byli moralnie bezkompromisowi, fałsz epoki ujawniali parodiowaniem nowomowy, języka propagandy, wytartym metaforom przywracali dosłowność.
Przedstawiciele: Stanisław Barańczak, Adam Zagajewski, Julian Kornhauser, Ryszard Krynicki, Leszek Szaruga, Ewa Lipska, Krzysztof Karasek.
Pokolenie „bruLionu” – jest to grupa poetów urodzonych około 1960 r. i skupionych wokół kwartalnika „bruLion”. Szukali wolności rozumianej jako absolut, a wyróżnikiem swojej postawy uczynili bunt i kontestację. Odrzucali tradycję patriotyczną i kulturową, i oczywiście uznane autorytety. Historii przeciwstawiali swoje biografie. Deklarowali, że chcą być poetami, a nie sumieniem narodu. Interesuje ich problematyka egzystencjalna, używają obrazoburczych gestów, nadużywają wulgaryzmów.
Przedstawiciele: poeci: Marcin Świetlicki, Jacek Podsiadło, Robert Tekieli, Marcin Baran; prozaicy: Olga Tokarczuk, Magdalena Tulli, Tomek Tryzna i Manuela Gretkowska.