Jeżeli na układ będący w stanie równowagi zadziała jakiś czynnik zewnętrzny, który równowagę zaburzy, to w układzie zajdzie przemiana zmierzająca do zminimalizowania skutków działania tego czynnika i osiągnięcia nowego stanu równowagi.
Na skład układu w stanie równowagi wpływa: zmiana stężenia któregokolwiek z reagentów, zmiana ciśnienia (dla reakcji z udziałem reagentów gazowych), zmiana temperatury.
| „równowaga przesunięta w prawo” → |
- dodanie substratu,
- usuwanie produktu,
- ogrzewanie układu, w którym przebiega reakcja endotermiczna,
- chłodzenie układu, w którym przebiega reakcja egzotermiczna,
- wzrost ciśnienia w układzie, w którym przebiega reakcja, dla której vsubstratu > vproduktu,
- obniżenie ciśnienia w układzie, w którym przebiega reakcja, dla której vsubstratu < vproduktu
|
| „równowaga przesunięta w lewo” ← |
- dodanie produktu,
- usuwanie substratu,
- ogrzewanie układu, w którym przebiega reakcja egzotermiczna,
- chłodzenie układu, w którym przebiega reakcja endotermiczna,
- obniżenie ciśnienia w układzie, w którym przebiega reakcja, dla której vsubstratu > vproduktu,
- wzrost ciśnienia w układzie, w którym przebiega reakcja, dla której vsubstratu < vproduktu
|
