Wielką uroczystość z okazji zaręczyn Zosi z Tadeuszem Soplicą opisuje Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu (Księga dwunasta, Kochajmy się!). Ta radosna uroczystość zbiega się z powitaniem wojsk polskich ruszających u boku Napoleona na Rosję. Prócz wspaniałej uczty staropolskiej (podczas której zwraca uwagę wspaniały serwis) gości czeka koncert Jankiela – Żyda, karczmarza, który długo wzbrania się przed graniem na cymbałach, ale poproszony przez bardzo lubianą, niewinną Zosię,zgadza się zagrać – z jego gry goście odczytują opowieść o losach Polski, między innymi rozpoznają Poloneza Trzeciego Maja i „Marsz tryumfalny: ”. Zaręczynom towarzyszą tańce – Zosia w pierwszej parze tańczy razem z Podkomorzym – „ostatnim, co tak poloneza wodzi”. To z tej księgi Pana Tadeusza pochodzą jedne z najbardziej znanych cytatów polskiej literatury:
Poloneza czas zacząć. – Podkomorzy rusza
I z lekka zarzuciwszy wyloty kontusza,
I wąsa podkręcając, podał rękę Zosi
I skłoniwszy się grzecznie, w pierwszą parę prosi.
albo
Było cymbalistów wielu,
Ale żaden z nich nie śmiał zagrać przy Jankielu
(...)
Wiedzą wszyscy, że mu nikt na tym instrumencie
nie wyrówna w biegłości, w guście i talencie
Zaręczynom Zosi towarzyszy też uwłaszczenie chłopów, którym młodzi, w myśl postępowych idei, ofiarują wolność:
Sami wolni, uczyńmy i włościan wolnemi,
Oddajmy im w dziedzictwo posiadanie ziemi,
Na której się zrodzili, którą krwawą pracą
Zdobyli, z której wszystkich żywią i bogacą.
(Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz)
Nie tylko Zosia i Tadeusz zaręczają się w tym szczególnym dniu. Zaręczają się też Asesor i Hreczeszanka oraz opiekunka Zosi – Telimena, romantyczna uwodzicielka Hrabiego i Tadeusza, która jednak, pewnie głównie ze względów finansowych, chce się ustatkować. Dlatego to, widząc, że związek z Hrabią nie ma przyszłości (utytułowany ukochany woli bowiem romanse niż obietnicę małżeństwa), decyduje się oddać rękę szczęśliwemu, niżej niż Hrabia urodzonemu i mniej wykształconemu, ale za to praktycznemu i gwarantującemu dostatnie życie Rejentowi.