profil

Cykl rozwojowy roślin okrytonasiennych

poleca 57% 174 głosów

Pokoleniem dominującym u roślin okrytonasiennych jest sporofit. Gametofit jest silnie zredukowany.

Gametofit męski powstaje w ziarnach pyłku, które są mikrosporami powstającymi w woreczkach pyłkowych w wyniku mejozy. Składa się on z dwóch komórek – wegetatywnej i generatywnej. Gametofit żeński rozwija się z jednej z czterech makrospor, jakie tworzą się na drodze mejozy w ośrodku zalążka (trzy pozostałe makrospory zamierają). Nosi on nazwę woreczka zalążkowego. W wyniku trzech kolejnych podziałów mitotycznych jądra w woreczku zalążkowym powstaje osiem jąder, z których dwa łączą się ze sobą w położone centralnie diploidalne wtórne jądro woreczka zalążkowego. Jądra zostają następnie otoczone cytoplazmą i powstaje siedem komórek: jedna diploidalna komórka centralna, trzy w pobliżu okienka tworzące aparat jajowy, oraz trzy komórki zwane antypodami położone naprzeciwległym biegunie woreczka. Aparat jajowy składa się z komórki jajowej i dwóch komórek, tzw. synergid.

Pierwszym etapem rozmnażania jest zapylenie kwiatu, czyli przeniesienie ziaren pyłku na znamię. Może odbywać się przez wiatr, wodę, owady i inne zwierzęta. Większość roślin jest obcopylna, czyli pyłek pochodzi od innych osobników. Jest to tzw. zapylenie krzyżowe. Rośliny wykształciły szereg zabezpieczeń przed zapyleniem własnym pyłkiem, czyli samozapyleniem, np. przedprątność lub przedsłupność (nierównomierne dojrzewanie słupków i pręcików w jednym kwiecie), różnosłupkowość (różne ustawienie słupków względem pręcików w kwiatach roślin tego samego gatunku), samopłonność (upośledzenie kiełkowania pyłku w znamionach słupków tej samej rośliny), a także dwupienność.

Ziarno pyłku, które padło na znamię, zaczyna kiełkować, czyli jego komórka wegetatywna wytwarza łagiewkę pyłkową. Łagiewka wrastając w słupek kieruje się w stronę okienka zalążka i dociera do woreczka zalążkowego. Równocześnie komórka generatywna dzieli się na dwie komórki plemnikowe. Jedna komórka plemnikowa łączy się z komórką jajową tworząc zygotę, a druga z diploidalnym wtórnym jądrem woreczka (jądrem centralnym), w wyniku czego powstaje jądro triploidalne. Proces ten nosi nazwę podwójnego zapłodnienia. Z zygoty powstaje zarodek o jednym lub dwóch liścieniach, natomiast z jądra triploidalnego bielmo wtórne zawierające materiał zapasowy dla zarodka. Z osłonek zalążka tworzy się łupina nasienna, natomiast z zalążni, niekiedy przy udziale innych części kwiatu, powstaje owoc.

Cykl rozwojowy rośliny okrytonasiennej (dwuliściennej) (wg Ville, 1976, zmienione)
Cykl rozwojowy rośliny okrytonasiennej (dwuliściennej)
(wg Ville, 1976, zmienione)

Zapamiętaj

Podwójne zapłodnienie: – jeden plemnik (n) łączy się z komórką jajową (n) tworząc zygotę (2n), z której powstaje zarodek (2n) – drugi plemnik (n) łączy się z jądrem centralnym (2n) i powstaje jądro triploidalne (3n), z którego rozwija się bielmo wtórne (3n).

Podoba się? Tak Nie

Materiał opracowany przez eksperta

Czas czytania: 2 minuty