Tlen należy do najbardziej rozpowszechnionych pierwiastków na Ziemi. Występuje w stanie wolnym w powietrzu, a w stanie związanym w hydrosferze, licznych minerałach i organizmach żywych.
Konfiguracja elektronowa atomu tlenu: 1s2 2s2 2p4.
Stopnie utlenienia tlenu w związkach: –II, –I, –½ , II.
Tlen jest bezwonnym, bezbarwnym gazem, bardzo słabo rozpuszczalnym w wodzie, podtrzymującym palenie. Należy do bardzo reaktywnych pierwiastków – reaguje bezpośrednio prawie ze wszystkimi pierwiastkami. Produktem tych reakcji są tlenki, ale w określonych warunkach i dla określonych pierwiastków mogą tworzyć się nadtlenki i ponad tlenki.