Przyjaciel domu

Mianem przyjaciół domu, ale już nie ubogich odwiedzających czy biednych rezydentów, a równoprawnych partnerów można określić z całą pewnością żywo uczestniczącego w życiu Wołodyjowskich Zagłobę, jednego z bohaterów Trylogii Henryka Sienkiewicza, a także doktora Ranka z Domu lalki Henryka Ibsena, stałego gościa w domu Helmerów.
Zagłoba najpierw towarzyszy zacnym kawalerom, takim jak Pan Michał czy Kmicic w ich biesiadach i walkach (z przewagą tych pierwszych), potem jako skuteczny swat pana Michała gości w domu Wołodyjowskich i uczestniczy w ich życiu. Traktowany na równi z domownikami, nie tylko jada z nimi i pije (to jego specjalność), ale też udziela rad, np. popiera Basię w kwestii wspólnego podróżowania małżonków i dzielenia przez pułkownikową choć niektórych trudów żołnierskiego życia męża. On też opiekuje się Basią w chorobie i podczas oblężenia Kamieńca i jest przy niej w dramatycznej chwili śmierci pana Michała.
Doktor z Domu lalki Ibsena leczy panią domu i, jak się potem okazuje, kocha się w niej. Przyjaźni się też z jej mężem Torwaldem. Zajmuje niekwestionowaną pozycję w życiu i przy rodzinnym stole Helmerów, uczestniczy w ich ważnych decyzjach, często jada z nimi posiłki...
Podobnie jest w Trzech siostrach czy Płatonowie Antoniego Czechowa. W otwartych domach goszczą przyjaciele, z czego wynika niejedna komplikacja, np. goszczący stale w domu „trzech sióstr” Wierszynin zakochuje się w jednej z nich, mężatce Maszy.