rzecz. m
(rel.) najwyższa istota, stwórca wszystkiego, dla osób wierzących – istota wszystkowiedząca i – zazwyczaj – oddziałująca na ich życie; w zależności od religii rozmaicie pojmowane jest zagadnienie samego boga, jego roli i wpływu na losy świata.
Ludzie od wieków zastanawiali się nad zagadnieniem istnienia boga (D. lp, ident.w B. lp). Była to kwestia roztrząsana nie tylko przez teologów, ale również przez filozofów, np. deizm zakładał, że bogu (C. lp) zawdzięczamy stworzenie świata, ale bóg (M. lp) nie ingeruje w jego dalsze losy. Z kolei w wierzeniach Greków i Rzymian bogowie (M. lm) nie tylko wpływ na losy ludzi, ale także wchodzili z nimi w rozmaite związki, np. Zeus miał kilkoro dzieci ze śmiertelnymi kobietami.
– O Boże! (W. lp) – krzyknęła pani Jadwiga. – Zapomniałam, że miałam odwiedzić w szpitalu ciocię Helenkę, przecież Janek miał mi o tym przypomnieć! Skaranie boskie z tym chłopakiem! – dodała wzburzona.
KOMENTARZ
Słowo bóg i przym. boski pojawiają się w licznych związkach wyrazowych, frazeologicznych (SPJ) i przysłowiach, np.:
Żyć jak u pana Boga za piecem – żyć dobrze, wygodnie, komfortowo.
Gość w dom Bóg w dom – kiedy przychodzi gość należy mu się najwyższy szacunek i gościnność.
Pożal się boże – żałosny, opłakany, kiepski.
Z bożej łaski – nieudolny, niefachowy, np. Mój samochód naprawiało kilku mechaników z bożej łaski i auto ciągle się psuło, dopiero pan Franek okazał się prawdziwym fachowcem.
Zwróć uwagę że sformułowanie z bożej łaski, które z czasem nabrało ironicznego charakteru (ironia – SPJ); kiedyś znaczyło tyle, co: za boskim przyzwoleniem, z woli Boga (zob. cytat).