Ojczyzna – PRL

Bardzo specyficznie mówi o swej PRL-owskiej ojczyźnie Rafał Wojaczek w dość bluźnierczym wierszu . Konwencja wzniosła, patetyczna, związana z patronką Polski – Matką Boską miesza się tu z przyziemnymi szczegółami, niekiedy bluźnierczym konkretem. Atrybutom Matki Boskiej(mądrość) i litanijnym określeniom Maryi („Matko mądra jak wieża kościoła”) towarzyszą wyrażenia spod budki z piwem („i troskliwa jakby bufetowa”, „matka dobra jak piwo żywieckie”, „dwie setki”). Prócz tych dwu kręgów znaczeniowych związanych z ojczyzną: religijnego i pijackiego pojawia się też krąg trzeci, można by rzec partyjno-milicyjno-ubecki („partyjny dziennik”, „oficer śledczy”,„gumowa pałka”). Wiersz brzmi ironicznie – bo co też mogą znaczyć zestawienia słów: „cierpliwa jak oficer śledczy”, „prawdziwa jak gumowa pałka”, „pobożna jak partyjny dziennik”. Poeta żyje w określonym tu i teraz, pokazuje ojczyznę rozmodloną, wulgarną, pijaną, donosicielską („pobożna jak partyjny dziennik”) i „bolesną jak gdyby w połogu” – być może znieczuleniem na ten ból jest wódka. Jednocześnie ojczyzna ta pozostaje kimś najbliższym (matką) i kimś raniącym (pałka, śledczy).