1998 Temat 1. "Dzieła sztuki nigdy nie przyjmujemy jako zrozumiałego samo przez się; widzimy je zawsze na tle jego prekursorów i poprzedników ". Przywołując wybrane (2-3) utwory literackie, uzasadnij tezę sformułowaną przez Josifa Brodskiego (lub podejmij...
Matematyka Zestaw egzaminacyjny I Życzę powodzenia! -------------------------------------------------------------------------------- 1. Oblicz 132% różnicy liczb: 115,4 i -84,6. a) 15 b) 1297 c) 264 d) -3 2. Doprowadź wyrażenie (a-5)2 - (2a+3)(a-3) do...
Mickiewicz Adam (1798-1855), polski poeta, publicysta. Uważany za największego pisarza polskiego, jednego z tzw. "wieszczów". Młodość w Rosji Studia na Wydziale Literatury Uniwersytetu Wileńskiego. 1819-1823 nauczyciel w szkole powiatowej w Kownie....
Sen fizjologiczny, stan czynnościowy układu nerwowego charakteryzujący się obniżeniem wrażliwości na bodźce, zanikiem aktywności ruchowej, zwolnieniem czynności serca, oddychania i in. funkcji fizjologicznych oraz czasową utratą świadomości (przytomność) w wyniku...
Pierścień aromatyczny, układ aromatyczny, płaski pierścień atomów węgla (czasem również i atomów innych pierwiastków), zawierający 3, 5, 7 itd. (nieparzystą liczbę) sprzężonych i zdelokalizowanych wiązań podwójnych, charakteryzujących się specyficznymi własnościami...
Rąbkowy układ, limbiczny układ, układ nadrzędny kierujący podstawowymi mechanizmami zachowania człowieka. Układ rąbkowy kieruje reakcjami agresji, obronnymi, bólu, pobieraniem pokarmu, przyjmowaniem wody i soli mineralnych, czynnościami macierzyńskimi i...
Grzyby Pasożytnicze Roślin i Zwierząt I Rodzaje pasożytów. Wszystkie rodzaje organizmów mogą prowadzić pasożytniczy tryb życia. Mikropasożyty - mikroskopijne organizmy, takie jak pasożytnicze wirusy, bakterie, grzyby i Protista - zwykle...
Narkotyki czym one są ,że sięgamy po nie coraz częściej? Po narkotyki sięgają najczęściej ludzie młodzi. W większości jest to młodzież z tzw. rodzin patologicznych , gdzie rodzice nie interesują się dziećmi. Często sięgają po narkotyk aby utopić swoje żale i smutki...
Do paprotników zaliczamy: widłakowe, skrzypowe i paprociowe. Są to rośliny zarodnikowe o takiej samej przemianie pokoleń, gdzie sporofit jest samodzielną rośliną osiągającą nieraz pokaźne rozmiary, a gametofit jest drobną rośliną zielną lub bezieleniową (może...
Adam Mickiewicz jest najwybitniejszym poetą polskiego romantyzmu. Potrafił on z olbrzymią siłą i mocą oddziaływać na naród oraz pokazywać mu nową, acz nieznaną drogę dalszego postępowania. Jego postępowe myśli miały karmić szeregi pokoleń, dodawać otuchy...
Bartek Pomierny Komórka - charakterystyka ogólna Komórka jest podstawowym elementem strukturalnym i funkcjonalnym organizmów. Jako pierwsze powstały małe, bez jądrowe komórki prokariotyczne, reprezentowane współcześnie przez bakterie. Komórki te...
m = n ∙ M m – masa substancji (g) n – liczba moli (mol) M – masa molowa (g / mol) N = n ∙ NA N – liczba cząstek materialnych(at.) n - liczba moli (mol) NA – liczba Avogarda 6,023∙1023 atomów / mol 1u = 1,66∙10-24 kg mol – jest to ilość substancji, która...
BIBLIOTEKI A MOŻE BANKI DNA I CO SIĘ W NICH PRZECHOWUJE. BANK (inaczej BIBLIOTEKA) DNA - to zespól fragmentów DNA danego organizmu połączonych z cząsteczkami wektorów. Bibliotekę poddać można screeningowi czyli przeszukaniu przy pomocy różnych metod w zależności od...
REKOMBINOWANE DNA W MEDYCYNIE I FARMACJI Pierwszym udanym eksperymentem tego typu było wyprodukowanie ludzkiego białka - somatostatyny - 14 aminokwasowego neurotransmitera peptydowego. Gen kodujący somatostatynę został zsyntetyzowany chemicznie i sklonowany w...
SCREENING BANKU GENÓW CZYLI IDENTYFIKACJA ODPOWIEDNIEGO KLONU. SZUKANIE IGŁY W STOGU SIANA ? Gdy zależy nam na wyodrębnieniu pojedynczego , konkretnego genu jakiegoś organizmu to po utworzeniu banku genów tego organizmu i stransformowaniu nim odpowiednich komórek...
1. MUTACJE DNA JAKO PRZYCZYNA CHORÓB GENETYCZNYCH Replikacja DNA jest procesem bardzo dokładnym. Zachodzi zgodnie z regułą komplementarności zasad, która pozwala na stuprocentowo dokładne odtworzenie drugiej nici DNA wchodzącej w skład heliksu na podstawie...
Geny i białka Aleksandra Wewiórska, 10 października 2000: Czytałam ostatnio "Świat Nauki" i w jednym z artykułów dotyczących badań nad ludzkim genomem znalazłam fragment, który przyznam trochę mnie zastanowił. Do tej pory zawsze mnie uczono, że jeden gen koduje...
ENZYMY , KTÓRE TNĄ DNA NA FRAGMENTY I ŁĄCZĄ JE POZWALAJĄC NA NIEZLICZONĄ ILOŚĆ KOMBINACJI TYCHŻE. RESTRYKTAZY - tną DNA tworząc powtarzalny komplet fragmentów. Restryktazy (inaczej enzymy restrykcyjne , endonukleazy restrykcyjne) - to enzymy izolowane z...
Okrytozalążkowe, okrytonasienne (Angiospermae), podgromada roślin telomowych licząca ok. 300 tys. gatunków drzew, krzewów i bylin, będąca najliczniejszą grupą w świecie roślin. Okrytozalążkowe dzieli się na dwie klasy: dwuliścienne i jednoliścienne. Cechą...
Substancje zapasowe u roślin, związki chemiczne syntetyzowane przez rośliny, pełniące rolę źródła energii lub budulca. Substancje zapasowe występują we wszystkich komórkach roślin jako produkty przemiany materii, a ponadto są magazynowane w specjalnych tkankach...
Biotechnologia jest obecnie jedną z najprężniej rozwijających się dziedzin nauki prawdopodobnie również dlatego, że oprócz badań podstawowych ma niesamowicie dużo zastosowań praktycznych - jak żadna chyba gałąź nauki jest silnie związana z przemysłem i szeroko...
REKOMBINOWANE DNA W PRZEMYŚLE. Bardziej prozaicznym zastosowaniem inżynierii białek może być ulepszanie enzymów stosowanych przy produkcji detergentów np. subtylizyny. Nowy jej wariant to tzw. cząsteczka drugiej generacji , która nie jest dezaktywowana przez...
ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH BADAŃ NAD EWOLUCJĄ Rozwój ewolucjonizmu jako dziedziny był i jest bezpośrednio związany z postępami biologii molekularnej i biochemii. W 1952 F. Sanger wraz ze współpracownikami opracowali metodę pozwalającą na sekwencjonowanie białek....
WSPÓŁCZESNE PROBLEMY BIOLOGII EWOLUCYJNEJ. W 1946 roku w Princeton, odbyła się słynna konferencja, na której ostatecznie nadano kształt współczesnemu neodarwinizmowi, czyli tzw. syntetycznej teorii ewolucji. Późniejszy rozwój nauki, głównie biologii molekularnej,...
Filogenetyka stara się badać pokrewieństwa między organizmami. Ludzie od wieków starali się klasyfikować organizmy tworząc grupy na podstawie podobieństw. Powstawały przez to sztuczne podziały, nie mające związku z ewolucyjnym powiązaniem organizmów....
SOMATYCZNE REARANŻACJE W UKŁADZIE IMMUNOLOGICZNYM Unikalne zjawiska tego typu zachodzą w układzie immunologicznym (odpornościowym) kręgowców. Jego podstawową funkcją jest obrona organizmu przed atakującymi go mikroorganizmami. Musi szybko i sprawnie rozpoznać...
TRANSPOZONY - WĘDRUJĄCE DNA Zmiany mutacyjne w genomach organizmów zachodzą stosunkowo rzadko. Skomplikowane, wielostopniowe mechanizmy stoją na straży stabilności składu genetycznego komórki. Zdarzają się jednak w przyrodzie przypadki, że w genomach zarówno Pro...
PŁEĆ ZALEŻY OD GENÓW, NIE OD CHROMOSOMU Jest rzeczą powszechnie znaną, że za naszą płeć odpowiedzialny jest chromosom Y, lub jego brak. Na pozór jest to fakt oczywisty i, w gruncie rzeczy, niezbyt interesujący. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy uświadomimy...
DETERMINACJA PŁCI U SSAKÓW U ssaków mechanizm determinacji płci związany jest z obecnością chromosomu Y, a nie, jak u Drosophila, liczbą chromosomów X. Ponadto płeć somatyczna jest u ssaków w znacznej mierze rezultatem działania układu hormonalnego, a więc zależy...
Cechy żywego organizmu zależą od znajdującej się w komórkach złożonej mieszaniny wzajemnie reagujących ze sobą składników. Białka odpowiadają za większość komórkowych reakcji chemicznych, więc to właśnie one decydują o cechach organizmu. Jednak białka są wytwarzane...
Niektóre owady (choćby zwyczajne muchy domowe), płazy i gady (na przykład rzekotki i gekony) potrafią wchodzić na gładkie, pionowe powierzchnie, takie jak szyby okienne. Takie sztuczki są możliwe dzięki temu, że na dolnej powierzchni odnóży owadów znajduje się wiele...
Właściwości fizyko-chemiczne kwasów nukleinowych Kwasy nukleinowe rozpuszczają się w wodzie w środowisku zasadowym i obojętnym, natomiast ulegają wytrąceniu z roztworu w środowisku kwaśnym (poniżej wartości pH=5). Powyżej wartości pH=7 ich makrocząsteczki...