Zestaw pytań i odpowiedzi z biologii
1. Jakie są rodzaje układu nerwowego? - centralny/ mózg, rdzeń kręgowy - obwodowy/ podlega naszej woli(nerwy obwodowe dochodzą do mięśni szkieletowych) - autonomiczny czyli wegetatywny/ nie podlega naszej woli(nerwy dochodzą do narządów...
Budowa i działanie narządu wzroku i smaku
PLAN PRACY I. Wstęp - wspólny dla obu tematów II. Budowa i działanie narządu wzroku 1) Elementy składowe narządu wzroku i ich funkcje a) Gałka oczna b) Narządy dodatkowe i ich funkcje 2) Mechanizm widzenia 3) Wady wzroku 4) Choroby...
Wady wzroku
Prawidlowe oko czlowieka zbudowane jest w ten sposób, ze na siatkówce otrzymywany jest ostry obraz obserwowanego przedmiotu. Jest to mozliwe dzieki takiej budowie oka, która zapewnia skupianie wszystkich promieni swietlnych wpadajacych do oka w...
Gąbki: Budowa, Odżywianie, Rozmnażanie, Znaczenie
Gąbki - Prowadzą osiadły tryb życia. - Jako jedyne zwierzęta nie mają otworu gębowego. Posiadają jedynie otwór odpływowy (oskulum) skierowany ku górze. - Zbudowane są z dwóch rodzajów komórek: - Pinakocyty: - Tworzą zewnętrzną warstwę...
Pozytywne i negatywne znaczenie Protistów
POZYTYWNE - Brunatnice są wykorzystywane jako pasza dla zwierząt - Listownica cukrowa jest używana na dalekim wschodzie do celów kulinarnych - Ściany komórkowe Brunatnic są wykorzystywane w przemyśle tekstylnym i kosmetycznym jako dodatek...
Żółwie - charakterystyka ogólna i rozmnażanie
Żółwie, znane również jako żółwie skorupiaste, stanowią grupę gadów, która fascynuje ludzi od wieków. Oto kilka kluczowych informacji dotyczących tych interesujących stworzeń: Charakterystyka ogólna 1. Pancerz : Anatomia żółwi jest...
Pijawki - charakterystyka wybranych gatunków
Pijawka lekarska to gatunek pierścienicy z rzędu pijawek ryjkowych. Jej ciało jest bardzo miękkie, kręte, stosunkowo szerokie, złożone z 74 pierścieni zewnętrznych. Strona grzbietowa może mieć różne odcienie, od zielono-oliwkowego po brunatny, z...
Podstawy ekologii - struktura ekosystemów i interakcje w środowisku
Ekologia Ekologia jest nauką zajmującą się wzajemnymi zależnościami pomiędzy żywymi organizmami a ich środowiskiem, obejmującą pojęcia takie jak populacja, biocenoza, ekosystem, biom i biosfera. Podziały Ekologii: 1. Ekologia Opisowa:...
Płazińce - podsumowanie
BUDOWA Można u nich wyróżnić przód, tył, stronę brzuszną i grzbietową. Tasiemce są podzielone na segmenty, zwane proglodydami. Posiadają różne urządzenia czepne, takie jak przyssawki, bruzdy przylegowe, haki i kolce, które zapobiegają...
Parzydełkowce - podsumowanie
BUDOWA Ciało jamochłonów, polipów i meduz ma kształt worka, którego ścianki zbudowane są z dwóch warstw komórek, odpowiadających endodermie i ektodermie gastruli. Pierwotną jamę ciała między tymi warstwami wypełnia mezoglea. U polipów jest...
Biologia kod genetyczny transkrypcja translacja mutacje
Kod Genetyczny: Kod genetyczny to kompleksowy wzór, według którego następuje syntezowanie białek. Składające się z 20 różnych aminokwasów białka, mają swoją sekwencję określoną przez kolejne nukleotydy w mRNA. Kod genetyczny składa się z trójek...
Podstawowe procesy genetyczne, mutacje i zasady dziedziczenia: obszerny przegląd
Replikacja Replikacja DNA to złożony proces, który można podzielić na trzy rodzaje - semikonserwatywną, konserwatywną i przypadkową. Każdy z tych mechanizmów jest kluczowy dla utrzymania integralności genetycznej komórek. Transkrypcja: Proces...
Opis procesu translacji białkowej: kluczowe etapy i ich złożoność
Translacja stanowi fundamentalny proces syntezy białka, podczas którego informacja zawarta w mRNA jest przekładana na sekwencję aminokwasów za pośrednictwem tRNA, enzymów oraz rybosomów. To skomplikowane wydarzenie zachodzi na wielu poziomach,...
Rola dżdżownic
Dżdżownice są niezwykle istotnymi mieszkańcami gleby, pełniącymi kluczową rolę w ekosystemie. Są znane z prowadzenia ryjącego trybu życia, który wpływa korzystnie na strukturę gleby i jej zdolność do utrzymania życia roślin. Te bezkręgowce...
Człowiek a środowisko
Zgodnie z koncepcją Gai, Ziemię należy traktować jako samoregulujący się żywy organizm, w którym materia martwa i ożywiona funkcjonują w pełnej harmonijnej współzależności, tworząc układ globalnej równowagi ekologicznej. Wpływ człowieka na...
Choroby krwi i układu krwiotwórczego
Choroby krwi i układu krwiotwórczego są mniej znaną, ale bardzo ważną częścią nauk medycznych. Stykamy się z nimi na co dzień, począwszy od stosunkowo "łagodnej" niedokrwistości z niedoboru żelaza do bardzo złośliwych i niebezpiecznych białaczek....
Białaczka. Przebieg choroby, rodzaje i leczenie
Białaczka (łać. Leukemia) oznacza dosłownie białą krew i odnosi się do koloru krwi u ludzi chorych z bardzo znaczną liczbą białych krwinek. Białaczka zaliczana jest do chorób nowotworowych i polega na rozroście w całym organizmie leukocytów...
Bezkręgowce - różnorodność struktury i trybu życia pierwotniaków, jamochłonów, płazińców i obleńców
Pierwotniaki: - Jednokomórkowe organizmy. - Zamieszkują środowiska wodne lub wilgotną glebę. - Oddychają przez całą powierzchnię ciała. - Poruszają się za pomocą: -- Rzęsek (np. pantofelek). -- Wici (np. euglena). -- Nibynóżek...
Płazińce i obleńce. Anatomia i adaptacje żywicieli pasożytniczych: porównanie płazińców i obleńców
Płazińce Przystosowanie do pasożytnictwa: Płazińce wykazują adaptacje do życia pasożytniczego, takie jak rozwinięte organy czepne, naskórek odporny na enzymy trawienne, ciała w formie taśmowatej i silnie spłaszczone, oraz zredukowane...
Krótka charakterystyka pierścienic - anatomia i funkcje układu ciała pierścienic - porównanie struktury i organizacji wtórnej jamy ciała u skąposzczetów i wieloszczetów
PIERŚCIENICE: Pojęcie Wtórnej Jamy Ciała Przestrzeń między otrzewą ścienną a trzewną nosi nazwę wtórnej jamy ciała. U stawonogów w rozwoju zarodkowym nie wykształca się ona, lecz pęka w niektórych miejscach wyściółka mezodermalna. W wyniku tego...
Charakterystyka pierścienic - różnice i podobieństwa w budowie i funkcjonowaniu pierścienic. Studium porównawcze na przykładzie wieloszczetów i skąposzczetów
Pierścienice są grupą wybitnie progresywną, w której pojawiło się wiele istotnych nowości, z których część ma charakter amorfoz, czyli istotnych zmian w budowie i funkcjonowaniu organizmów. WIELOSZCZETY na przykładzie NEREIDY 1. Niemal...
Charakterystyka pierścienic - różnice i podobieństwa w budowie i funkcjonowaniu pierścienic. Studium porównawcze na przykładzie wieloszczetów i skąposzczetów
Pierścienice są grupą wybitnie progresywną, w której pojawiło się wiele istotnych nowości, z których część ma charakter amorfoz, czyli istotnych zmian w budowie i funkcjonowaniu organizmów. WIELOSZCZETY na przykładzie NEREIDY 1. Niemal...
Zestawienie pracy układów: układ krwionośny z układami pokarmowym, oddechowym i wydalniczym
Ciało ludzkie jest fascynującym i zdumiewającym tworem, konstrukcją znacznie bardziej złożoną niż najnowocześniejszy komputer. Jeszcze bardziej niezwykłe jest wnętrze człowieka. Miliardy komórek pełnią tysiące najrozmaitszych funkcji. Ciało samo,...
Układ krążenia i układ limfatyczny
Układ krążenia składa się z dwóch części: układu krwionośnego (krwią) i układu limfatycznego (limfą). Rola krwi w organizmie - Transportuje tlen, dwutlenek węgla, substancje odżywcze i produkty przemiany materii. - Obrona organizmu przed...
Rola wody w organiźmie
Woda pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Przede wszystkim jest głównym składnikiem naszego ciała i stanowi od 45% do 75% jego masy. Jako doskonały rozpuszczalnik, woda tworzy środowisko dla wszystkich procesów życiowych...
Dziedziczność, typy determinacji płci - najważniejsze informacje
Dziedziczność - to przekazywanie cech w procesie rozmnażania z jednego pokolenia na następne. Zmienność - zróżnicowanie cech w obrębie jednego gatunku, może być uwarunkowane czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Gen: 2 allele (znajdują się w...
Dziedziczenie płci u człowieka
Dziedziczenie płci u ludzi jest wynikiem połączenia chromosomów płciowych, zwanych gonosomami, które są częścią układu genetycznego każdego osobnika. Kluczowe informacje na temat tego procesu to: 1. Determinacja płci : Płeć biologiczna...
Tasiemce - budowa
Tasiemce to unikalna grupa płaskich robaków pasożytniczych, które charakteryzują się ciekawą budową i cyklem życia. Ich ciało składa się z trzech głównych części: 1. Główka (Scolex): Jest to niewielka część zawierająca aparat czepny, który...
Znaczenie gleby w przyrodzie i gospodarce człowieka
Gleba to biologicznie czynna powierzchnia ziemi, powstała z utworu geologicznego, zwanego skała, macierzystą., w wyniku wietrzenia fizycznego, chemicznego i biologicznego. Gleba jest głównym elementem środowiska przyrodniczego. Na lądzie gleba...
Komórkowa budowa organizmów
Komórka jest podstawową jednostką budulcową i funkcjonalną organizmu. Wyróżniamy: a) Organizmy jednokomórkowe, np. bakterie, pierwotniaki, niektóre glony. b) Organizmy wielokomórkowe, np. rośliny, zwierzęta, zbudowane z wielu komórek, które...
Rola i znaczenie witamin w organizmie człowieka
Witaminy, substancje organiczne katalizujące rozmaite przemiany metaboliczne w żywych organizmach, zbliżone w swych właściwościach do enzymów i do hormonów. Pochodzą głównie z pożywienia, niektóre tworzone są w samym ustroju przez bakterie...
Zagrożenia związane z działalnością człowieka
Dziura Ozonowa Za zanikanie warstwy ozonowej odpowiedzialny jest głównie chlor z chlorofluorowęglanów (CFC). Począwszy od lat 1930., związki te były powszechnie stosowane w lodówkach oraz klimatyzatorach na całym świecie. Dopiero w 1987 r.,...
Węgorz - elektryczny zabójca
Węgorze można spotkać w morzach i oceanach na całym świecie oraz w większości rzek i jezior Europy. Niektóre gatunki występują w Ameryce Południowej, w bagnistych wodach dorzeczy Orinoko i Amazonki. Ich wydłużone, pokryte grubą skórą ciało nadaje...
Wędrówki Łososi i Węgorzy
WĘDRÓWKI ŁOSOSI Dojrzałe łososie żyją w morzach, ale ich ikra rozwija się dobrze w wodzie słodkiej – w zimnej, dobrze natlenionej wodzie górskich potoków. Gdy nadejdzie czas tarła, dziesiątki gatunków łososia wyruszają w daleką podróż w górę...
Mechanizmy działania hormonow białkowych i sterydowych
hormon białkowy (peptydowy) receptor znajduje się w błonie komórkowej. Powstaje kompleks hormon-receptor.Powstanie tego kompleksu powoduje zapoczątkowanie reakcji, które spowodują aktywację enzymu.Czyli przekształcenie enzymu z formy nieaktywnej w...
Bakterie
Bakterie - najprostsze, prokariotyczne organizmy jednokomórkowe, występujące we wszystkich środowiskach, nawet w tych w których inne organizmy nie są w stanie przeżyć są to organizmy kosmopolityczne. Przetrwalniki - spoczynkowa forma...
Mitoza i mejoza - porównanie
PODZIAŁ KOMÓRKI Bardzo istotną właściwością żywej komórki jest jej zdolność dzielenia się, w konsekwencji czego powstają powstają komórki potomne, zupełnie podobne do komórki macierzystej, tylko początkowo od niej mniejsze. Za przekazywanie...
Medyczne i etyczne aspekty klonowania i technik inżynierii genetycznej
Pojęcia klon i klonowanie zostały wprowadzone do języka nauki przez J.B. Haldane'a. Określił on w ten sposób proces przemieszczania jądra komórkowego. W słowniku języka angielskiego termin klon oznaczał już od wielu lat roślinę wyhodowaną z...
Przedstaw i scharakteryzuj główne etapy antropogenezy
Mimo, że między współczesnymi ludźmi można zauważyć wiele różnic, wynikających z przynależności do odmiennych ras, kultur i narodowości to należy pamiętać, że wszyscy wywodzimy się od jednego przodka i należymy do tego samego podgatunku - Homo...
Torbacze
Ta zróżnicowana grupa zwierząt liczy ponad 270 gatunków, z których większość żyje w Australii i na sąsiednich wyspach oraz w Ameryce Południowej. Są wśród nich zarówno maleńkie Pilbara ningauis , ważące zaledwie 2 g, jak i duże kangury ,...
Wydalanie
Drogi usuwania produktów przemiany materii i energi (metabolizmu) Wydalanie - jest procesem pozbywania się zbędnych produktów przemiany materii oraz wody. W procesie wydalania zbędnych produktów przemiany materii uczestniczą: nerki, płuca,...
Wydalanie, budowa układu wydalniczego człowieka
Wydalanie Wydalaniem nazywamy proces usuwania z organizmu końcowych produktów przemian metabolicznych, które są w nadmiarze szkodliwe. W wyniku wydalania z organizmu usuwane są także woda i sole mineralne. Metabolizm, to całokształt...
Funkcje układu wydalniczego - ściąga
Budowa nerki. - część zewnętrzna – kora nerki - piramidy (rdzeń nerki) - kielichy - miedniczka nerkowa - moczowód Budowa i funkcje nefronu. Budowa nefronu.- kłębuszek nerkowy } ciałko nerkowe - torebka Bowmana- kanalik kręty bliższy-...
Metabolizm, anabolizm, katabolizm - przykłady
METABOLIZM – (przemiana materii i energii) całość procesów biochemicznych zachodzących w komórce, którym towarzyszą przemiany energetyczne. ANABOLIZM – to wszystkie reakcje syntez związków bardziej złożonych z prostszych, wymagające...
Morfologia bakterii
Do bakterii zaliczamy około 1500 gatunków. Budowa Bakterie są najmniejszymi znanymi organizmami. Wielkość ich komórek waha się od 0,2 do 80 um, przeciętnie wynosi 1 um. Komórka bakterii zbudowana jest inaczej niż u pozostałych organizmów....
Ochrona środowiska, zasoby środowiska
Zasoby środowiska - odnawialne - nie zużywają się - woda, powietrze, gleba, - nieodnawialne - zużywają się, ich ilość jest skończona - - węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny, żywność, las, wiatr i słońce złoża metali, minerały Kwaśne deszcze...
Komórka nerwowa, krwinka czerwona, komorka mięśnia sercowego
1. Komórki ogólnie - to podstawowy element strukturalny i czynnościowy każdego organizmu, zdolny do spełniania różnych funkcji życiowych, np. oddychania, rozmnażania, odżywiania, wzrostu - zbudowana jest ze ściany komórkowej i protoplastu -...
Komórka nerwowa
Tkanka nerwowa jest odpowiedzialna za przewodzenie impulsów nerwowych. Zbudowana jest komórek - neuronów. Neurony są głównym typem tkanki nerwowej i to one właśnie są odpowiedzialne za wspomniane wcześniej przewodzenie impulsów nerwowych....
Przewodzenie impulsów
Przewodzenie impulsów nerwowych polega na przesuwaniu się fali depolaryzacji i jest ono uzależnione od rodzaju włókna nerwowego. We włóknach bezrdzennych impuls przesuwa się w sposób ciągły i powolny, u człowieka z szybkością od 0,5 do 2 m/s...